Hoekstra’s verhaal is nog niet af
Wie het oor te luisteren legt in de wandelgangen van de Tweede Kamer hoort daar soms anekdotes die op het eerste gezicht niet heel erg terzake lijken te doen, terwijl ze bij nader inzien toch tot nadenken stemmen. Typisch voorbeeld is het door meerdere ingewijden bevestigde plaagstootje dat VVD-fractievoorzitter Dijkhoff deze week uitdeelde richting Wopke Hoekstra, de minister van Financiën van het CDA.
Dat Hoekstra’s ster rijzende is binnen zijn partij is inmiddels breed bekend. Het ‘team Wopke’ laat weinig mogelijkheden onbenut om aan de optredens van de bewindsman, die genoemd wordt als toekomstig partijleider, bredere bekendheid te geven. Zo ook aan zijn H. J. Schoolezing, die hij maandag afstak in Den Haag.
Na afloop kreeg Hoekstra een WhatsApp-berichtje van Dijkhoff met daarin diens complimenten. Én, een link naar de inschrijfpagina voor het VVD-lidmaatschap. Dijkhoffs boodschap is duidelijk: Collega, proficiat en welkom. U hield een prachtig VVD-verhaal.
Hoekstra’s speech was overduidelijk geadresseerd aan de middenklasse. Deze groep dreigt volgens hem bedolven te worden onder te zware (financiële) lasten. Een „nieuw maatschappelijk evenwicht” is noodzakelijk om hun bestaan in balans te brengen en te houden. Daarvoor moet –kort gezegd– de groei van de kosten voor zorg en sociale zekerheid worden afgeremd. Aan nieuwkomers moeten hogere eisen worden gesteld en Nederlanders moeten zuiniger zijn op hun omgeving en op onze identiteit.
Prikkelt een politicus die met dit verhaal op pad gaat de kiezer inderdaad vooral om VVD te stemmen, zoals Dijkhoffs appje suggereert? Die stellingname is te ongenuanceerd, al was het alleen maar omdat in het CDA diverse bloedgroepen bestaan. Zo zullen veel van de oude KVP-stemmers en van de CDA’ers uit het zuiden zeker gecharmeerd zijn van Hoekstra’s verhaal. En mede door zijn optreden afzien van een overstap naar VVD, PVV of FVD. Wel rijst de vraag met welke niet-economische en immateriële standpunten Hoekstra zich kan onderscheiden van de VVD als zittend partijleider Rutte nog een keer de boksring betreedt.
Houdt de premier het in 2021 na drie termijnen voor gezien en draaien de verkiezingen in dat jaar uit op een links-rechts-gevecht, dan heeft het CDA met de rechts-conservatief ogende Hoekstra een lijsttrekker die beslist kan zorgen voor electoraal succes. Pakt de situatie echter anders uit, dan moet de partij ook kunnen terugvallen op ofwel een andere kopman, ofwel een alternatief verhaal.
Zo bekeken zou het wenselijk zijn als Hoekstra de komende maanden nagaat wat zijn variant zou kunnen zijn op het ethisch reveil waarmee Van Agt in 1977 de CDA-harten veroverde, of op het normen-en-waarden-appel van Balkenende uit 2002. Én als de partijtop die de leiderschapswissel organisatorisch moet voorbereiden geen overhaaste beslissingen neemt.
