Met een roeping heel Frankrijk door voor kwetsbare jongeren
Maak alle Fransen met het Evangelie bekend, te beginnen met je eigen buren. Dit zou het devies van Harriëtte Smit kunnen zijn. In de afgelopen jaren deed ze er ervaring mee op. „Als je je buren uitnodigt om cake te komen eten, is dat in Frankrijk heel bijzonder. Je sleutels afgeven met de vraag om voor je planten te zorgen, is echt ongehoord.”
Smit, die werkt voor zendingsorganisatie GZB, heeft heel Frankrijk als zendingsveld. In haar functie als zendingswerker moet zij het landelijke jeugdwerk van de gereformeerd-evangelische kerken ondersteunen. Ze beseft echter best wel dat ze niet in staat is heel Frankrijk in een mum van tijd te bekeren. „Fransen denken niet zo positief over de kerk vanwege negatieve ervaringen. Velen vinden de kerk, de Bijbel en het geloof niet relevant. Die zaken raken hun leven absoluut niet. Veel mensen zeggen: „Geloof is ”connerie”, ofwel: dwaasheid.”
Smit woont sinds september 2015 in het zonnige Aix-en-Provence, van waaruit zij met haar Ford Focus vele kilometers maakt om het kerkelijke jeugdwerk binnen de UNEPREF (Union Nationale des Églises Protestantes Réformées Évangéliques de France) te adviseren.
Gezeten aan een stevige tafel in haar flat, vertelt Harriëtte –net teruggekeerd uit Frans-Baskenland– over haar werk in Frankrijk. „Met Fransen moet je niet meteen over de geloofsinhoud praten. Je begint eerst met het tonen van interesse en liefde. Dat is ook de eerste vereiste om een vertrouwensband te kweken met jongeren. In mijn eigen flat zoek ik het contact met de medebewoners die ik tegenkom in de lift of het portaal. Als je je buren uitnodigt om cake te komen eten, is dat hier heel bijzonder. Maar als ik de sleutels afgeef met de vraag voor mijn planten te zorgen, is dat echt ongehoord. Bij mijn buren bemerk ik nu interesse en ruimte om dingen met elkaar te delen. Als we samen eten, willen zij dat ik met hen bid.”
Zegeningen
Smit groeide op in Ridderkerk, waar zij in een gemeente van Gereformeerde Bondssignatuur de zegeningen van het kerkelijke jeugdwerk ontdekte. De werkvakanties van Dienstverlening Jongeren Wereldwijd (DJW) brachten haar in contact met de kleine UNEPREF-gemeenten. In 2000 ging Smit aan de slag als projectmedewerker en jeugdwerkadviseur bij de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond (HGJB). Ze verhuisde naar Gouda, waar ze tienerclubs en cursussen in het kader van Youth Alpha leidde. De hervormde gemeente zond Smit in 2011 namens de GZB uit naar Frankrijk, waar zij in Bordeaux samen met de Nederlandse predikant ds. Dik Brienen het missionaire jeugdwerk ging oppakken.
Waarom Frankrijk?
„De nood van de kleine Franse kerken woog mij zwaar, in het bijzonder die van de kwetsbare jongeren voor wie er geen kerkelijk jeugdwerk is. In Bordeaux wilde ik de wijk bij de kerk betrekken. Er werd vanuit een groepje straatjongens op woensdagmiddag een kinderclub opgezet waar ook Alex kwam, een ”gitane”, zoals een zigeuner in het Frans genoemd wordt. Alex, wiens vader in de gevangenis zat, werd opgevoed door zijn oom en grootmoeder die er toestemming voor gaven dat hij de UNEPREF-kinderdagen bijwoonde. Alex leerde bidden en beschreef bidden als het hebben van een beschermend dak boven zijn hoofd.
Het werk in Bordeaux stopte omdat ik mij ging richten op het landelijk jeugdwerk. De opgebouwde netwerken en dierbare contacten met mensen als Alex moest ik loslaten toen ik in 2015 verhuisde naar Aix-en-Provence.”
Wat is zendingswerk in Frankrijk? Verkondiging of verbinding?
„In Frankrijk, waar geen protestants-christelijke scholen zijn en in gezinnen veelal niet uit de Bijbel wordt gelezen, is het jeugdwerk cruciaal. De Franse kerkelijke cultuur is wel iets anders dan het milieu waarin ik ben opgegroeid. Ik ben niet geroepen om een Nederlandse kerkelijke denominatie te exporteren, maar wel om door woord en levenshouding het christelijk geloof uit te dragen. Natuurlijk ga je dan overwegen: wat is cultuurgebonden en wat is de kern van het geloof? Dan probeer je in een gebroken wereld en in de Franse samenleving met zoveel eenzaamheid en onrecht, vanuit het Evangelie iets te laten zien van Gods barmhartigheid.”