Wonen in Almeerse zelfbouwwijk Oosterwold: vrijheid en veel gedoe
Goedkoop een stuk grond kopen, dat naar eigen inzicht inrichten en er zelf je huis op bouwen? In de Almeerse wijk Oosterwold is het mogelijk. Die vrijheid heeft echter ook een keerzijde: overleg met buren over bijvoorbeeld de aanleg van wegen blijkt namelijk knap lastig.
Een onverharde, besneeuwde weg kronkelt tussen ruim uitgemeten percelen door. In de berm liggen hopen zand. In voortuinen staan zakken grind en pakketten bouwmaterialen. Huizen van allerlei formaten en in allerlei bouwstijlen staan tussen bijna lege percelen waarop alleen nog maar een fundament ligt. In een kleine weide staan drie half ondergesneeuwde schapen dicht tegen elkaar. Hier en daar klinkt het geluid van boren en zagen, laden en lossen. Verder houdt het winterweer de bewoners van Oosterwold binnen.
De Nederlandse woningvoorraad groeit. Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat in 2018 bijna 66.000 nieuwbouwwoningen werden gerealiseerd. De provincie Flevoland gaat aan kop met een groei van 1,5 procent in de woningvoorraad door nieuwbouw. De experimentele nieuwbouwwijk Oosterwold, ten zuidoosten van Almere, draagt daaraan bij. De wijk heeft geen vastliggend ontwerp, maar groeit op ‘organische’ manier door initiatieven van toekomstige bewoners.
In 2015 werden de eerste kavels uitgegeven. Inmiddels staan er ruim 300 woningen en loopt het inwoneraantal richting de 600. Dat is nog maar het begin: de gemeente Almere wil dat er uiteindelijk 15.000 woningen komen te staan. De interesse voor Oosterwold is groot. Gebiedsregisseur Werner Brouwer: „De instroom is op dit moment gigantisch. De verplichte informatiebijeenkomsten voor geïnteresseerden zitten tot en met september 2019 vol.”
Pioniers
Bianca van den Heuvel, die nu een half jaar in de wijk woont, behoort met haar man en kinderen tot de pioniers van Oosterwold. Er waren genoeg redenen om de stap te wagen, vertelt ze. „Goedkope grond, je eigen huis ontwerpen, mijn man kon een grote loods naast het huis zetten en we wisten van tevoren al wie onze buren waren. Die hadden we ontmoet op een camping.”
Veel andere bewoners van Oosterwold maken net als de Van den Heuvels deel uit van een kennissengroep die samen verhuist. Dat maakt de aanleg van gedeelde voorzieningen zoals wegen, riolering en elektriciteitskabels iets makkelijker. Maar het blijft een ingewikkelde puzzel. Van den Heuvel: „Rondom deze kavel lopen drie wegen die we moeten aanleggen en onderhouden met de buren. Elk stuk weg heeft zijn eigen vereniging van eigenaren (vve), en soms maakt de ene vve onderdeel uit van de andere. Helemaal niet makkelijk.”
Van den Heuvel zit binnen in haar comfortabele huis, maar niet alle bewoners hebben dat geluk. Her en der in de wijk staan campers en bouwketen waarin bewoners bivakkeren zolang hun huis nog niet bewoonbaar is. Op een groot perceel staat een aantal yurts, ronde, witte tenten. Hoogsensitieve jongvolwassenen die moeite hebben mee te komen in de samenleving kunnen er een tijdje wonen om meer over zichzelf te leren. Een eindje verderop inspecteren Rob Wiesener en zijn vriendin hun perceel, waar sinds vandaag de eerste verticale balken de lucht insteken. Wiesener: „We hebben wat bouwvertraging gehad, maar hopen het huis in mei klaar te hebben.”
Dorps karakter
Bewoner Robert-Jan Vos raakte betrokken bij een conflict over een stuk weg. De onenigheid liep hoog op en hij belandde bij de wethouder. Toch vindt hij dat het wonen in Oosterwold ruimschoots waard. „Je leeft hier vlak bij de natuur. Ook het dorpse karakter dat we hier met elkaar hebben, vind ik heel interessant. Vanaf het begin ga je met je buren in gesprek. Daardoor ken je ze heel goed; iets wat normaal jaren zou duren.”
Er staan nu ruim 300 woningen in Oosterwold. Als dat al voor lastige conflicten zorgt, hoe moet dat als er straks 15.000 staan? Gebiedsregisseur Brouwer: „Mensen maken zelf de keuze om naar Oosterwold te komen. Je kunt ook in een wijk gaan wonen waar alles kant en klaar voor je deur ligt, maar dan valt er verder niets meer te kiezen. Dan heb je geen vrijheid meer om te bepalen hoe je kavel eruit moet zien.”