YouTube verbiedt video met gevaarlijke ‘grap’
Geblinddoekt autorijden, wasmiddeltabletten eten of je arm in brand steken. Ooit was dat gedrag voorbehouden aan verwarde mensen die in de psychiatrie thuishoren. Vandaag de dag beteugelt YouTube dit soort gevaarlijke ‘uitdagingen’ van kinderen en volwassenen.
Groot worden de ogen van de kraaiende peuter. Mama reageert niet. Met een droevig gezicht kruipt hij naar haar lichaam, dat bewegingsloos op de grond ligt. Een poosje later knuffelt mama haar geschokte dreumes.
Zó sterk is de liefde van een kind voor zijn moeder nou, vertelt papa gepassioneerd in het filmpje dat hij op YouTube deelt. De videodienst is minder enthousiast. Gevaarlijke challenges wil de site geen platform bieden. In dinsdag geüpdatete voorwaarden belooft YouTube ook op te treden tegen risicovolle ”pranks”, waarbij mensen worden gefopt met een nepsituatie.
Grappen gaan een grens over als ze „gevaarlijke activiteiten aanmoedigen die waarschijnlijk tot ernstige schade leiden.” Eerder verbood YouTube al filmpjes van de fire challenge en de tide pod challenge. Bij die laatste uitdaging kwamen tientallen mensen in het ziekenhuis terecht na het eten van wasmiddeltabletten.
De videosite treedt niet alleen op tegen challenges die de dood als gevolg kunnen hebben. Ook voor ‘geintjes’ met een risico op ernstig lichamelijk letsel of trauma’s bij kinderen is geen plaats op het platform. Kinderpsychologen dachten mee over de aangescherpte richtlijnen.
Duidelijk is daarmee dat video’s van de bird box challenge niet toegestaan zijn. Bij de uitdaging –naar de gelijknamige populaire Netflix-film– gaan deelnemers geblinddoekt de straat op. Afgelopen weekend veroorzaakte een Amerikaanse tiener nog een verkeersongeluk toen zij geblinddoekt achter het stuur zat. Netflix riep mensen enkele dagen eerder nog op zich niet in gevaar te begeven met deze challenge.
De komende twee maanden worden filmpjes die in strijd zijn met de regels verwijderd. Daarna krijgen beheerders ook een waarschuwing. Bij drie waarschuwingen sluit YouTube het kanaal.
Extremer gedrag
Orthopedagoog Mariëlle Beckers verwacht dat de regels van YouTube vooral voorkomen dat jonge kinderen online in aanraking komen met gevaarlijke beelden. Tegelijkertijd wijst ze op het risico dat jongeren de beelden straks minder in het openbaar delen, maar wel via WhatsApp of Snapchat. Met een verbod voorkomt de videosite volgens haar niet dat zij gevaarlijke spelletjes doen. „Experimenteergedrag hoort bij de puberteit. Dat is altijd al zo geweest; maar vroeger wist alleen je vriendengroep het. Nu biedt YouTube een groot podium.”
Beckers kan zich goed voorstellen dat dit soort filmpjes anderen aanzetten tot nog extremer gedrag. „Mensen willen anderen graag nadoen, maar ook overtreffen. En beloond worden met veel kliks en likes voelt fijn. Als iedereen bij de bird box challenge met blinddoek door zijn huis gaat lopen, is dat al snel niet meer grappig. Dus gaan mensen verder en springen ze misschien wel geblinddoekt op de fiets.”
Laat ouders het gesprek aangaan, bijvoorbeeld aan de hand van dit nieuwsbericht, adviseert ze. „Doe dat zonder veroordelend te zijn. Vraag wat je kinderen ervan vinden dat YouTube dit doet. Of wat zij zouden doen als hun vrienden gevaarlijk gedrag uit een filmpje willen nadoen. Zo laat je je kinderen nadenken over de gevolgen, en kun je zelf inschatten of ze hiermee bezig zijn.” Denk niet dat ze door zo’n gesprek op een idee worden gebracht, zegt Beckers. „Veel jongeren zijn hier allang van op de hoogte.”
Onbegrijpelijk en ziek vindt ze het als ouders hun kind ‘foppen’ door te doen alsof ze overleden zijn. „De meest voorkomende angst van kinderen is dat hun ouder er niet meer is. Voor een peuter of kleuter is dit dus een heel angstige en schadelijke ervaring. Zoiets kan traumatisch zijn.”
