Wegdelen van plastic zijn een succesvol voorbeeld van het hergebruiken van de enorme hoeveelheid kunststof afvalmateriaal die in de wereld wordt geproduceerd.

„Nieuwe innovatieve gebruiksmogelijkheden voor kunststof afval zijn broodnodig”, zegt een woordvoerder van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). „Het Europees Parlement heeft bijvoorbeeld vorige maand wattenstokjes, kunststof bekertjes en wegwerpbestek van plastic in de ban gedaan met ingang van 2019. In 2030 moeten Europese landen hun kunststof afval voor meer dan de helft binnen hun eigen grenzen verwerken. Aan het exporteren van restplastic komt echt een einde.”

Verbod

De Verenigde Staten en de Europese landen, waaronder Nederland, hebben dat dit jaar al gevoelig gemerkt. China stelde per 1 januari 2018 een verbod in op het importeren van 24 afvalsoorten om een einde te maken aan de gigantische afvalbergen in eigen land. Onder meer kunststof ging in de ban.

Dat heeft er volgens recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voor gezorgd dat de export van industrieel afval uit Nederland naar China in de eerste tien maanden van dit jaar is afgenomen met 60 procent, in geld uitgedrukt een waarde van 490 miljoen euro. Vorig jaar ging het in dezelfde periode nog om 830 miljoen euro.

Bedrijfsafval

Waar blijft het plastic afval dat niet meer naar China wordt verscheept? „Een deel gaat nog naar andere landen zoals Taiwan en Indonesië”, aldus een woordvoerder van het Afvalfonds Verpakkingen. „Maar we zien dat andere Aziatische landen het voorbeeld van China volgen. Voor de rest van met name het bedrijfsafval wordt zoveel mogelijk naar innovatieve nieuwe oplossingen gezocht.”

Cijfers over het plastic afval dat overblijft nu het niet meer aan China mag worden verkocht, zijn er niet. Dat komt omdat de afvalindustrie een serieuze bedrijfstak is met scherpe concurrentie. Een rondgang in oktober van dit jaar wees uit dat er in 2018 meer plastic in verbrandingsovens terecht is gekomen.

„Als je 200 euro moet bijbetalen voor recycling, kun je het beter laten verbranden voor 100 euro”, stelt afvalverwerker ARN uit Weurt.

Maar dat gaat veranderen, denkt het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken. „De circulaire economie heeft de toekomst.” Ook staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) denkt dat: „We moeten ons eigen afval kunnen recyclen en grondstoffen terug in de keten brengen”, schrijft ze aan de Tweede Kamer. „De kwaliteit van afvalstromen moet verbeteren.”

Voorhoede

Nederland is behoorlijk op weg met het recyclen van kunststof afval. „We kunnen een belangrijke rol spelen in de voorhoede”, meent het KIDV. „Onze sterke handelspositie kan zorgen voor toegevoegde economische waarde van afvalstromen.”

Wegenbouwer KWS boekt al succes met ”The Plastic Road”, de fietspaden van kunststof. Dergelijke wegen gaan drie keer langer mee dan gewone wegen, zijn licht en dus makkelijk te verwerken en bieden bovendien onder het wegdek een holle ruimte waarin kabels en leidingen passen. Andere toepassingen waaraan wordt gewerkt zijn bijvoorbeeld de productie van prefab wc-modules en badkamerwanden, het produceren van kunststof vangrails en stootbumpers en herbruikbare koffiebekers.

Emmers

En wat blijkt, volgens ingenieur Klaas van der Sterren, beleidsadviseur duurzaamheid en circulaire economie bij Rijkswaterstaat? „In Engeland maken ze emmers van gerecycled kunststof. Dat is zo’n succes dat fabrikanten hun emmers van hergebruikt materiaal er nu expres nog meer gerecycled uit laten zien, want dan kiest de consument daarvoor.”

„Het publiek is er klaar voor”, aldus Van der Sterren. „We zullen leren wat werkt en wat niet. We zijn onderweg naar een wereld waarin het concept afval niet meer bestaat.”