Als zendeling naar inboorlingen: opdracht of roekeloze actie?
De moord op de Amerikaanse zendeling John Allen Chau op een afgelegen eiland in de Indische Oceaan wordt wereldwijd in de media besproken. Vooral onder evangelicals is discussie ontstaan over de vraag hoe zinvol zendingswerk is als de doelgroep daar niet van gediend is.
Op vrijdag 16 november liet John Allan Chau (26) zich door lokale vissers afzetten op het tropische eiland Noord-Sentinel. Volgens de Indiase nieuwsdienst NDTV wilde hij zending bedrijven onder de bewoners. Het eiland is volledig van de buitenwereld afgesloten. De bewoners ervan hadden al eerder ongewenste bezoekers overvallen. Zij behoren tot de laatste stammen in de wereld die volledig op zichzelf leven. Om hen in hun manier van leven te beschermen, hadden de Indiase autoriteiten een verbod uitgevaardigd om het eiland te bezoeken.
Uit de laatste aantekeningen, die Chau ’s nachts had gemaakt, blijkt dat hij bij de eerste ontmoeting met de eilandbewoners had gezegd: „Mijn naam is John. Ik houd van jullie en Jezus houdt ook van jullie.” Toen hij vervolgens met pijlen beschoten werd, verliet hij het eiland. De volgende dag ging Chau tweemaal. Hij maakte contact met de groep en deelde cadeaus uit, aldus persbureau Reuters. Het laatste bezoek kostte hem het leven. Vissers zagen vanaf een afstand zijn lichaam op het strand liggen, waarna enkele stamleden hem wegsleepten en begroeven.
De zaak van Chau houdt wereldwijd de gemoederen van missiologen bezig. Zijn daad krijgt over het algemeen weinig bijval. Chau had de beste bedoelingen, maar wat hij deed, grenst aan religieus fanatisme, zo is de teneur.
Op Twitter reageert prof. dr. Stefan Paas, hoogleraar missiologie en interculturele theologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, op de commotie die de handelwijze van Chau heeft opgeroepen: „Hier in het Westen kan vrijwel niemand zich meer voorstellen dat je bereid zou zijn om te sterven voor je levensovertuiging.”
Prof. Paas aarzelt wel om Chau een zendeling te noemen. „Hij sprak de taal niet eens, had zich nauwelijks voorbereid. Had hij zijn roeping afgestemd met anderen? Was hij uitgezonden door een kerk of organisatie? Of was hij toch vooral een solist?”
Nabestaanden van Chau stelden deze week op sociale media dat ze degenen die verantwoordelijk zijn voor de dood van Chau vergeving schenken. „Chau is er uit vrije wil heengegaan.”
De zendingsopdracht is: „Gaat dan heen, onderwijs alle volken.” Waar houdt de opdracht op?
Prof. Paas: „De zendingsopdracht moet vervuld worden op de wijze waarop God Zelf te werk gaat. Niet gewelddadig, niet spectaculair, maar liefdevol. Het Woord moet verspreid worden, maar niet ten koste van alles. Het doel heiligt niet alle middelen.”