Donderdag vond de overhandiging van de glossy plaats in zijn werkkamer in Den Haag.

Ruim een halfjaar is er aan de 98 bladzijden tellende glossy gewerkt, vertelt uitgever Paul van der Niet van uitgeverij Vuurbaak. Van der Staaij heeft er direct zijn medewerking aan willen verlenen, zegt hij, omdat hij het onderwerp een bredere doelgroep gunt dan alleen de reformatorische gezindte.

De glossy is een initiatief van Refo500, Stichting Nationale Synode en Vuurbaak. Zaterdag, bij de officiële opening van het herdenkingsjaar van de synode in Dordrecht, krijgen alle aanwezigen een exemplaar, onder wie koning Willem-Alexander.

De uitgave bevat een mix van historische en actuele beschouwingen. Erik de Boer en Fred van Lieburg geven inkijkjes achter de schermen van de synode. Opvallend was dat de publieke tribune vaak vol zat met nieuwsgierigen, ook vrouwen. Gomarus kreeg het weleens aan de stok met synodecollega’s die gematigd over de predestinatie dachten. Voorzitter Bogerman moest soms ingrijpen.

De zaak van de remonstranten was bij voorbaat kansloos, schrijft Van Lieburg, omdat een officiële veroordeling van hen nodig was om de politieke crisis in de Republiek te overwinnen. Zelfs de aftocht van de dwarsliggers zou in de beeldvorming echter in hun voordeel werken – als „heldhaftige slachtoffers van onverdraagzame scherpslijpers.”

Psychiater Gerrit Glas bestrijdt de gedachte dat de Dordtse Leerregels een determinisme leren, evenmin als de neurowetenschappen. God schakelt de mens niet uit maar in, zo is de boodschap van Dordt. De leerregels leggen de nadruk op de vernieuwde wil. Niet ons zijn is zondig, maar de wil en de gerichtheid ervan.

Van der Staaij, Arno Brok en Sybrand Buma discussiëren in de glossy over geloof en tolerantie. Journalist Stevo Akkerman gaat met ds. M. A. Kempeneers in gesprek over het verlies van een van hun kinderen. Beiden hebben dit meegemaakt. Kindersterfte is het gevoeligste aspect aan het vraagstuk van eeuwige voorbestemming, legt Erik de Boer uit. Onhandig liet Trigland zich op dit punt soms het mes op de keel zetten door de remonstranten.

De synodeleden waren geen heilige mensen, merkt Herman Selderhuis op. „Bij de maaltijden werd stevig gedronken en in de besprekingen stevig ruzie gemaakt.” Veel mensen denken bij Dordt aan benauwd geestelijk leven, maar wie de Acta leest, ziet „hoe men geworsteld heeft om mensen troost en houvast te geven, in leven en sterven.”