De auteurs, dr. Hans Rasker, emeritus hoogleraar reumatologie, en apotheker dr. Bart van den Bemt, werkzaam in de Maartenskliniek in Nijmegen en gespecialiseerd in de behandeling van reumatische aandoeningen met medicijnen, hebben hun sporen op dit terrein al ruimschoots verdiend. Samen schreven ze ook de tweede druk van hun boek die in korte tijd was uitverkocht. Er was mede om die reden veel behoefte aan een geactualiseerde herdruk, niet alleen bij patiënten en hun familieleden, maar ook bij behandelaars. Over het algemeen weten reumatologen weinig af van alternatieve behandelingen en kunnen ze hun patiënten dus ook niet voorzien van goede informatie, aldus prof. Rasker eind 2016 in een interview met deze krant.

Ondanks allerlei onderzoek leiden de huidige reguliere behandelingen niet tot genezing van de verschillende chronische vormen van reuma. Wel kunnen ze schade op de lange termijn voorkomen.

Alternatieve behandelmethoden kunnen reuma trouwens ook niet genezen, aldus Rasker en Van den Bemt in hun voorwoord. „Sommige methoden kunnen echter wel verlichting geven van de (bij)verschijnselen van hun reumatische aandoeningen en de pijn. Daarom is het belangrijk dat mensen weten wat ze kunnen verwachten van een bepaalde methode.”

Effectief en veilig

Uitgangspunt bij de beoordeling van alternatieve behandelmethoden is voor de auteurs dat een behandeling bewezen effectief en veilig moet zijn. Daarvoor is gebruikgemaakt van de actuele wetenschappelijke literatuur.

In het boek worden zowel diagnosemethoden als therapieën behandeld. De auteurs staan onder meer stil bij de Vegatest en bioresonantie. Beide diagnosemethoden zijn volgens hen onbetrouwbaar en de werking van de apparatuur is onduidelijk.

Een scala van behandelingen passeert eveneens de revue: van acupunctuur tot homeopathie, paranormale geneeswijzen, osteopathie, manuele therapie, bloedzuigers (bij artroseklachten), kastanjes en aardappelen in de linkerbroekzak („het helpt niet, maar kan ook geen kwaad”) enzovoorts.

De auteurs bespreken ook occulte diagnose- en behandelmethoden, zoals pendelen en paranormale geneeswijzen, maar ze duiden deze niet in het licht van de Bijbel.

Ook voeding en voedingssupplementen komen uiteraard aan bod. Een kwart van de patiënten met ernstige vormen van reuma heeft een tekort aan foliumzuur, vitamine A, vitamine D en/of vitamine E. Vaak door een onvolwaardige voeding, aldus de auteurs. „Bij lagere waarden aan vitamine D is de aandoening actiever en het algeheel functioneren verslechtert.”

Hoe meer westers een voedingspatroon is, hoe meer reuma er onder volkeren voorkomt. Mediterrane voeding verminderde pijn en ochtendstijfheid, zo signaleren de auteurs op basis van diverse studies. Ook van een eliminatiedieet waarbij ‘verdachte voedingsmiddelen’ worden weggelaten en weer worden toegelaten als ze na toevoeging niet leiden tot verergering van de klachten, worden in het boek gunstige effecten gemeld, zij het dat die slechts zijn gebaseerd op een kleine studie. Nadeel van veel diëten is volgens de auteurs dat ze een tekort aan vitaminen en mineralen veroorzaken. Goede begeleiding door een arts en/of diëtist is daarom belangrijk.

Uiteraard wordt er ook aandacht besteed aan allerlei preparaten die tegen reuma zouden helpen, zoals Arthroluxyl („bij honden met artrose effectief, bij mensen ontbreekt onderzoek naar effecten”), de groenlipmossel („meer onderzoek nodig”), methylsulfonylmethaan (MSM, „aanwijzingen voor positieve effecten”), Natural Eggshell Membrane (eierschaalmembraan, „vermindering van pijn en stijfheid bij knieartrose, meer onderzoek is nodig”).

Reuma & alternatieve behandelmethoden, prof. Hans Rasker, dr. Hans van den Bemt; uitg. Edicola Publishing, Deventer, 2018; ISBN 978 9492500 564; 450 blz.; € 27,50.