Is de warmtepomp wel een goed idee?
De gaswinning in Groningen moet in 2022 naar 12 miljard kuub per jaar. Vervolgens wordt deze afgebouwd naar nul in 2030. Dat maakt minister Wiebes van Economische Zaken onlangs bekend. Vijftien partijen uit de energiewereld bepleitten daarop een verbod op nieuwe cv-ketels op aardgas vanaf 2021. Als alternatief wordt de warmtepomp genoemd. Is dat een goed plan?
Een gemiddeld huishouden gebruikt jaarlijks 1500 kuub aardgas. Volgens Milieu Centraal is dat vergelijkbaar met 13.500 kWh aan elektrische energie.
Het is echter niet zo dat een huishouden met een warmtepomp 13.500 kWh extra gaat verbruiken aan elektriciteit. Een warmtepomp kent namelijk een ”coefficient of performance” (COP). Dit rendement beloopt voor een lucht-waterwarmtepomp gemiddeld 300 procent, dus een COP van 3. Een warmtepomp die gebruikmaakt van bodemwarmte kent een gemiddelde COP van 4. Dat betekent dat een huishouden geen 13.500 kWh, maar slechts 4500 kWh (lucht-waterwarmtepomp) tot 3400 kWh (bij gebruik van bodemwarmte) extra gaat gebruiken. Bij de huidige energieprijzen besparen huishoudens elk jaar zo’n 200 tot 500 euro op de energiekosten.
Temperatuur
De COP is afhankelijk van de temperatuur van de buitenlucht en is lager naarmate het buiten kouder is. Tijdens koude winterdagen ligt het verbruik van de warmtepomp daardoor wat hoger dan de COP zou doen vermoeden.
Enkele punten van zorg zijn er wel. Met alleen de cv-ketel inruilen voor een warmtepomp zijn huishoudens niet klaar. Sowieso is een warmtepomp behoorlijk aan de prijs: tot zo’n drie keer duurder dan een cv-ketel. De verwachte levensduur is tien tot vijftien jaar. Hoewel het is te verwachten dat ze steeds goedkoper worden, moeten huishoudens serieus reke- ning houden met een onverwachte kostenpost ter grootte van een jonge tweedehands auto. Verder voldoen de bestaande cv-radiatoren niet meer; die moeten worden vervangen door lagetemperatuurradiatoren of vloerverwarming. De warmteopbrengst is bovendien zo laag dat huizen extra moeten worden geïsoleerd. Ook de meterkast moet mogelijk worden aangepast.
Een ander punt van zorg is waar de extra elektriciteit –met name ’s winters– vandaan moet komen. Het elektriciteitsnet is daar momenteel onvoldoende op berekend. Sowieso lijkt het voor huishoudens ook het overwegen waard om zonnepanelen aan te schaffen om de elektriciteitsrekening te drukken.
Een alternatief voor een warmtepomp kan een airconditioningsysteem zijn om ’s winters de vertrekken te verwarmen en deze ’s zomers te koelen. Er bestaan aircosystemen die met afgevoerd koelwater een boiler verwarmen.
Ook de goedkopere elektrische verwarmingspanelen of infraroodverwarming worden genoemd als vervanger van de klassieke cv-ketel. Beide hebben als voordeel dat ze geen draaiende –dus aan slijtage onderhevige– delen hebben, waardoor ze langer meegaan.
