Spannende paadjes rond het station
Waar in Nederland Bart van der Schagt (64) uit Maarssenbroek nog nooit gelopen heeft? Hij kan het niet bedenken. Van der Schagt zette, mede voor NS, inmiddels 661 wandeltochten uit die starten vanaf een trein- of busstation. „Wandelen houdt mij in balans.”
Is dát de bedenker van onze route?” De twee Brabantse vrouwen, die met een uitgeprinte route in hun handen langs het water van de Catharijnesingel in Utrecht lopen, zijn direct enthousiast. „We wandelen heel vaak. En bijna altijd kiezen we een route die vanaf het station start. Vandaag maken we er een dagje Utrecht van. Straks hopen we na het lopen nog een boottochtje te maken. En daarna gaan we natuurlijk samen wat eten. Dat hoort erbij.”
Bart van der Schagt glimlacht van oor tot oor. „Hier doe ik het dus voor hè. Ik wil mensen laten genieten van al het moois dat Nederland te bieden heeft. Als je wandelt zie je zo veel. Dat is heerlijk.”
Hij doet het dan ook bijna dagelijks. „Als het lekker weer is, tenminste. Het lekkere van met pensioen zijn is dat ik nu zelf kan bepalen wanneer ik wat ga doen. Regent het? Dan ga ik een dagje later.”
Utrecht kent hij op z’n broekzak. Hij werkte 43 jaar voor de NS en al die tijd ging hij dagelijks naar het hoofdkantoor in de domstad. Inmiddels is hij wandelambassadeur bij de organisatie en zet hij dus onder meer wandelroutes uit.
Hij wijst de vrouwen de weg en geeft gelijk wat extra informatie. „Aan je linkerhand zie je straks de zeven steegjes, de laatst bewaarde volksbuurt in het centrum, gebouwd rond 1850. Straks kom je nog langs de Domkerk. En vergeet vooral ook niet te genieten van Flora’s hof, een geweldig mooi stukje Utrecht, op de plek waar honderden jaren het bisschoppelijk paleis van Utrecht heeft gestaan.”
Downloads
De vrouwen lopen verder. Maar Van der Schagt blijft enthousiast. „Mijn wandelingen worden wekelijks door 10.000 tot 15.000 mensen gedownload. Natuurlijk weet ik dat niet iedereen ook daadwerkelijk de routeuit loopt, maar veel mensen doen dat wel, vaak samen met een maatje.”
Veel mensen laten een berichtje achter op de site, over hoe ze de wandeling vonden. Soms staan daar suggesties in voor een verandering. „In Zuid-Limburg bijvoorbeeld zijn ze veel draaihekjes aan het vervangen door klaphekjes. Als mensen melden dat dat is gebeurd, pas ik de route direct aan.
Wanneer er een weg afgesloten is, ga ik vaak zelf even kijken of er een alternatieve route te bedenken valt. Is dat niet zo, dan haal ik de route van de site tot de weg weer open is.”
Nederlands fenomeen
Wandelen vanaf een station is volgens Van der Schagt een typisch Nederlands fenomeen. De echte NS-wandelingen zijn het bekendst, en populair. Maar beperkt in aantal. „Het zijn er 46, en als er nieuwe bijkomen, vallen de minder gebruikte wandelingen af. Dat beperkte aantal komt doordat alle wandelingen gemarkeerd worden. Het kost veel tijd en geld om dat goed bij te houden”, zegt Van der Schagt.
De wandelroutemaker, die door de marketingafdeling van NS inmiddels als WandelBart wordt betiteld, maakt veel zogenoemde stationswandelingen. „Die starten en eindigen op hetzelfde station. Maar die zijn niet bewegwijzerd.” Wil je een van zijn wandelingen lopen, dan print je die uit en volg je de aanwijzingen op papier. Bewust probeert Van der Schagt de beschrijving tot één A4’tje te beperken. „Dat houdt handig vast.”
Themaroutes
Vaak gaat het bij stationswandelingen om themaroutes. De pannenkoekentochten en de shoptochten worden het vaakst gelopen. Misschien vooral om het feit dat de wandelingen maximaal 10 kilometer zijn. „Dus ook leuk voor alleen een middag.”
Bij de pannenkoekentochten ligt er, zoals de naam al doet vermoeden, altijd een pannenkoekenhuis op de route. Bedacht voor kinderen, zijn die routes juist ook onder ouderen populair. De zogenoemde shoptochten, die mikken op een jong en vrouwelijk publiek, beginnen altijd met een stadspark of veel groen, leiden langs mooie musea en eindigen met een horecagelegenheid en enkele opvallende winkelstraatjes.
„NS hoopt met de stationswandelingen het merk wat leuker te maken”, zegt WandelBart. „De wandelingen moeten een positief gevoel achterlaten.” Daarnaast merken ze het bij NS ook echt als Van der Schagt weer nieuwe routes online heeft gezet. „Wandelaars beginnen vaak na de spits. Dat is juist een moment waarop we nog wel wat extra treinpassagiers kunnen gebruiken.”
Rust
Zelf vindt hij wandelen in het open veld het fijnst. „De Veluwe, Zuid-Limburg en de Achterhoek zijn geweldige wandelgebieden en die routes zijn dus ook populair, maar Friesland en Groningen kennen zo’n geweldige weidsheid. Ik ben gevoelig voor prikkels. Van het wandelen dáár kom ik echt tot rust.”
Voor zijn routes zoekt Van der Schagt vaak de afwisseling van natuur en cultuur, verhard en onverhard. „En ik probeer er een dosis avontuur in aan te brengen. Een oud kerkenpaadje bijvoorbeeld dat verder op geen kaart te vinden is.”
Voor het maken van een route gaat hij altijd alleen op pad. „Het vraagt opperste concentratie. En je kunt dan ook geen afleiding gebruiken.”
Van tevoren heeft hij thuis al een route uitgestippeld. Dat doet hij met gebruik van speciale software en satellietkaarten. „Maar ik begin altijd met het zoeken van informatie over het gebied van de wandeling. Welke geschiedenis heeft de stad, is er groen te vinden? Laatst maakte ik bijvoorbeeld een route door Doesburg. Als je leest dat het de ”mosterdstad” wordt genoemd, dan moet ik daar iets mee.”
Tijdens het nawandelen van de gemaakte route draagt Van der Schagt een gps bij zich. „Zie ik toch een mooier of spannender pad, dan kies ik dat. Later pas ik de route dan via de gps-track aan. Pas als ik helemaal tevreden ben met het resultaat, mail ik de route naar mijn partners van wandelzoekpagina. Die zetten hem online.”
Top 5
Deze NS-wandelingen zijn het populairst:
Veluwezoom
Utrechtse Heuvelrug
Eiland van Dordrecht
Kennemerduinen
Hemelse Berg
Bron: NS