In de databank van de Stichting BKR zijn meer dan 10 miljoen consumenten geregistreerd. Ze hebben een hypotheek, bezitten een creditcard of hebben een wasmachine, auto of andere spullen op afbetaling gekocht.

Het is dus eigenlijk heel normaal om in ”Tiel” bekend te zijn. Zolang je je schulden netjes aflost, is er ook niets aan de hand. Anders wordt het wanneer je termijnen regelmatig overschrijdt. Kredietverstrekkers weten dat ook en zullen minder scheutig zijn om je extra geld te lenen.

Begin dit jaar had 6,6 procent van de mensen met een krediet een betalingsachterstand. Dat is het laagste percentage ooit sinds 2012, het jaar waarin BKR begon met de publicatie van de zogeheten kredietbarometer. In de zomer van 2015 was er met 9,4 procent nog sprake van „een absolute piek”, zegt BKR-bestuurder Peter van den Bosch.

De kredietbarometer volgt op enige afstand de ontwikkeling van de Nederlandse economie, preciezer gezegd van de werkloosheid. Als die toeneemt, zoals een paar jaar geleden tijdens de crisis, loopt het aantal mensen met betalingsachterstanden op.

Die relatie ligt voor de hand. Van den Bosch: „Als mensen werkloos raken, gaat hun inkomen omlaag en kunnen ze in financiële problemen komen. De hypotheek wordt meestal nog wel op tijd betaald maar bij andere kredieten raken ze achterop.”

Ook na een echtscheiding hebben mensen vaker moeite om aan hun financiële verplichtingen te voldoen. Wat dit betreft heeft de economische crisis juist een dempend effect gehad. „In onzekere tijden gaan mensen minder snel uit elkaar. Dat is een bekend psychologisch verschijnsel”, legt de BKR-bestuurder uit. „Je zag dat ook bij de crisis op de woningmarkt, toen nogal wat hypotheken ‘onder water’ stonden. Mensen die wilden scheiden bleven liever nog een tijdje in hetzelfde huis wonen om te voorkomen dat ze bij verkoop met een restschuld bleven zitten.”

Is 6,6 een percentage om tevreden mee te zijn?

„Internationaal gezien doen we het niet slecht. In andere landen hebben vaak meer mensen betalingsachterstanden. Maar onze cijfers zeggen niet alles over de algehele schuldenproblematiek. Die neemt namelijk nog steeds toe.”

Legt u dat eens uit.

„Bijna een op de vijf huishoudens in Nederland heeft te maken met problematische schulden. Vroeger probeerden mensen gaten met extra leningen op te vangen, maar door de registratie bij BKR krijgen ze die niet meer zo gemakkelijk. En dus laten ze rekeningen langer onbetaald liggen. Dat komt naar voren uit onderzoeken die het ministerie van Sociale Zaken laat uitvoeren.”

De BKR-bestuurder benadrukt dat registratie meehelpt om het tij te keren. Ook kleinere kredieten worden tegenwoordig in Tiel bijgehouden. Een uitspraak van de Hoge Raad leidde ertoe dat telecombedrijven zijn aangehaakt: de ”gratis” mobiele telefoon in combinatie met een abonnement is namelijk een vorm van kredietverstrekking. Een andere nieuwkomer is private lease bij de aankoop van een auto.