50PLUS-Kamerlid Van Rooijen (oud-staatssecretaris van Financiën) was woensdag, tijdens de eerste dag van de algemene financiële beschouwingen, geen inspanning te veel om te benadrukken dat juist de ouderen die hij vertegenwoordigt de dupe zijn van de zogeheten aflosboete die het kabinet in petto heeft.

De nieuwe coalitie nam in haar regeerakkoord op dat „de aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld” –beter bekend als de wet-Hillen– stapsgewijs wordt afgebouwd. Dat klinkt oersaai, maar het heeft voor huiseigenaren die hun hypotheekschuld geheel of grotendeels hebben afgelost aanzienlijke consequenties.

Hoe zit dat? De eigen woning geldt in de belastingsfeer als inkomstenbron. Hierdoor is aan de ene kant de hypotheekrente aftrekbaar, maar moet er aan de andere kant belasting worden betaald over het inkomen dat de woning genereert. En dat wordt weer berekend aan de hand van het eigenwoningforfait: een percentage van de WOZ-waarde.

Zolang de betaalde hypotheekrente hoger is dan dit forfait resteert een aftrekpost. Maar voor huiseigenaren die niet tot nauwelijks hypotheekrente meer betalen, is er juist sprake van een bijtelling. De Hillen-regeling maakte hieraan in 2005 een einde, onder meer om aflossing te stimuleren. Het voornemen van het kabinet om die regeling nu weer af te schaffen, leidt er dus toe dat woningeigenaren met een afgelost huis straks tóch weer belasting moeten betalen over hun eigenwoningforfait. Om de storm van verontwaardiging die uitbrak na het bekend worden van het plan de kop in te drukken, besloot het kabinet de maatregel uit te smeren: over dertig in plaats van twintig jaar, zodat de hypotheekvrije burger de volledige aflosboete pas in 2048 voor zijn kiezen krijgt.

CDA-Kamerlid Omtzigt probeerde daarom woensdag duidelijk te maken dat het allemaal wel meevalt. „Als iemand een afbetaald huis heeft van 3 ton, dan komt daar straks een bijtelling bij van 1500 euro. Een gepensioneerde met een niet al te hoog aanvullend pensioen betaalt hierover in 2048 dan netto 300 euro belasting. Het eerste jaar gaat het om 10 euro, nog geen 1 euro per maand, en elk jaar komt daar 10 euro bij. Laat ik het zo zeggen: bijna élke maatregel in het regeerakkoord heeft grotere effecten dan deze maatregel.”

Evenals SGP en PVV wil 50PLUS het plan van tafel. De overgangsregeling camoufleert de dreun, stelt Van Rooijen, zeker voor mensen met een dure woning. „Je krijgt een enorme klap, maar met een grote doos pleisters erbij.”