En dus dreigen riettelers in de West-Overijsselse rietvelden financieel gezien kopje-onder te gaan. De landelijke overheid kan binnenkort dan ook een noodkreet op schrift verwachten van de ambachtslieden in nood.

„De markt moet worden beschermd, anders redden wij het niet”, aldus Wout van de Belt, woordvoerder van de riettelers in West-Overijssel. „Dit is niet vol te houden. Op een gegeven moment loopt het spaak.” Zijn collega Harm Slot beaamt dit. „Als het zo doorgaat, worden we gedwongen om over twee of drie jaar te stoppen.”

Nederland telt tussen de 300 en de 400 riettelers, van wie er zo’n 30 beroepsmatig hun brood verdienen. Van die kleine groep is het merendeel actief in en om het nationale natuurreservaat De Weerribben in West-Overijssel, in Friesland en een enkeling in Nieuwkoop.

Onder de prijs

In het verleden waren er wel vaker tijden dat het voorbestaan van deze ambachtelijke bedrijfstak op het spel stond. Toch slaagden de riettelers erin om het hoofd boven water te houden.

De nieuwste bedreiging voor de riettelers is riet uit China. Niet omdat het aantoonbaar slechter of beter zou zijn dan het Nederlandse product, maar 20 tot 30 procent goedkoper. „En daar kunnen wij niet tegenop”, aldus Van de Belt en Slot. „Wij krijgen daar nu voor het eerst echt last van, want wij kunnen ons riet slecht kwijt of het moet ver onder de prijs worden verkocht. Nee, de winst wordt er niet groter op.”

Perfect riet uit China

De Overijsselse riettelers kunnen er niet over uit.

„Het is toch van de zotte dat een kwalitatief goed product uit Nederland aan de kant wordt gedrukt door Chinees riet?”

Zo’n 70 procent van het riet dat in Nederland wordt verwerkt, komt uit het buitenland, vooral uit China. Dat is al jaren het geval. Verreweg de grootste importeur van Chinees riet in Nederland is riethandel Jos van Rees uit Genemuiden. Tussen de 1,3 en de 1,4 miljoen bossen haalt hij jaarlijks op uit China: een slordige 900 volle containers.

Van Rees importeert sinds elf jaar Chinees riet, dat volgens hem niet alleen veel goedkoper maar ook kwalitatief „perfect” is. „Dat is ook het verschil met het Nederlandse riet, waarvan 40 procent perfect is, 30 procent goed en die andere 30 procent wil je niet op je dak hebben”, aldus Van Rees. Hij voegt eraan toe dat hij bijna geen Nederlands riet meer verkoopt. „Rietdekkers willen geen risico lopen en kiezen voor het Chinese riet.”

Kwaad daglicht

Het Nederlandse product vindt de Genemuider riethandelaar ook veel te duur. Hij wijst in dat verband met de beschuldigende vinger naar de riettelers. Die zouden de prijs van riet niet in de hand hebben gehouden. Van Rees: „Ze proberen het Chinese riet nu in een kwaad daglicht te stellen. De riettelers hebben veel te lang gedacht dat ze gouden pluimen hadden in plaats van riet. Ze hadden eerder moeten ingrijpen om bijvoorbeeld meer subsidie te krijgen. Vorig jaar kwam de klad er al in, het liep hard terug. Ze hebben eigenlijk de hele markt onderschat en doen nu of ze slachtoffer zijn. Ze hebben zichzelf uit de markt geprijsd.”

Overigens zou de Genemuider handelaar het betreuren als het Nederlandse riet zou verdwijnen, maar hij ziet de toekomst somber in. Hij adviseert om alleen de „allerbeste” rietvelden nog te blijven maaien. „Want het mindere raak je echt niet meer kwijt.”