Integriteit VVD-partijvoorzitter Keizer in het geding
Integriteit kun je „tot op zekere hoogte vergelijken met een zwangerschap: je bent het of je bent het niet. Zo kun je ook niet een beetje integer zijn: je bent het of je bent het niet.” Dat zei VVD-partijvoorzitter Keizer begin dit jaar in een televisieprogramma. Helemaal origineel is de stelling niet; de toenmalige minister Dales van Binnenlandse Zaken (PvdA) bezigde hem ergens begin jaren negentig van de vorige eeuw.
Op de stelling valt overigens best het een en ander af te dingen. Integere mensen kunnen soms zomaar handelingen verrichten die niet integer zijn. Wie het hart van de mens enigszins kent, zal dat moeten beamen. De huidige minister van Binnenlandse Zaken, Plasterk, stelde enkele jaren geleden daarom terecht: „Je moet niet alleen integer zijn, maar je moet ook integer doen.” Integriteit kan bevorderd worden. Dat gebeurt onder meer door het publieke debat erover.
Maar van Keizer en anderen die integriteit vergelijken met een zwangerschap, mag in ieder geval worden verwacht dat zij als geen ander onkreukbaar zijn. Je bent het immers of je bent het niet.
Daarom is het goed dat Keizer vrijdag de integriteitscommissie die de VVD enkele jaren geleden in het leven riep, vroeg om onderzoek te doen naar zijn eigen functioneren. Keizer ligt sinds vorige week onder vuur vanwege een zakelijke deal. Hij kocht het crematoriumbedrijf waarvan hij eigenaar is voor 12,5 miljoen euro, terwijl de marktwaarde 31 miljoen was. Verder kregen de nieuwe eigenaren een winst van 12 miljoen van de vereniging die het bedrijf verkocht, zodat de VVD’er en zijn compagnons het bedrijf voor minder dan een half miljoen euro in handen kregen. Keizer was ook nog eens adviseur van de vereniging ten tijde van de verkoop. Hij zat dus aan beide zijden van de onderhandelingstafel.
En om het nog gekker te maken: sinds vorig jaar fungeert Keizer als voorzitter van de vereniging waarvan hij in 2012 zijn bedrijf kocht. Dus toen Keizer vorige week in opspraak kwam en beloofde opening van zaken te geven, was hij uiteindelijk zelf degene die bepaalde wat hij wel en niet naar buiten bracht. De slager keurde dus zijn eigen vlees.
Toen Keizer vrijdagmorgen opening van zaken gaf voor een select groepje journalisten, stelde hij nog dat het niet nodig was dat de integriteitscommissie van zijn partij eraan te pas kwam. Hij had integer gehandeld, zei hij. Kennelijk is er daarna de nodige druk op hem uitgeoefend, want vrijdagmiddag vroeg Keizer wél om een onderzoek door de integriteitscommissie. Mogelijk heeft VVD-leider en premier Rutte er de hand in gehad; die had de hele week nog niets gezegd over de kwestie, maar hij prees vrijdagmiddag Keizer uitvoerig voor zijn stap.
Uit het onderzoek zal blijken of Keizer integer was of niet. Als hij het niet was, zal hij het veld ruimen.
Overigens is de kwestie ook een vraag aan de journalistiek. Redacteuren van Follow the Money, een internetplatform voor onderzoeksjournalistiek, brachten het bericht eind vorige week naar buiten. Maar ze hadden niet eens persoonlijk met Keizer gesproken voor hoor en wederhoor. Ook journalisten moeten niet alleen integer zijn, maar ook integer doen.