„We missen jullie al”, zei EU-president Donald Tusk met de afscheidsbrief van premier Theresa May in zijn handen. Een ordentelijk vertrek, het beperken van de schade en het wegnemen van de onzekerheid staan bovenaan de prioriteitenlijst van de 27 EU-landen, schrijven ze in een verklaring. Ze nemen zich voor eensgezind op te treden en zich niet uit elkaar te laten spelen.

Het opmaken van de eindrekening voor de Britten (mogelijk 58 miljard euro) en het veiligstellen van de rechten van de niet-Britse EU-burgers die in het Verenigd Koninkrijk wonen staan voorop.

De onderhandelingen over de toekomstige relatie komen pas later aan de orde, terwijl May die juist gelijk wil laten oplopen met die over de scheidingsvoorwaarden. De EU-landen bepalen echter waarover wanneer wordt gesproken.

Vanuit het Europese vasteland riepen veel politici op conflicten te voorkomen. „Geen vechtscheiding”, aldus minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken). Premier Mark Rutte benadrukte de belangen van Nederlandse burgers en bedrijven voorop te stellen.

De 27 lidstaten bepalen over een maand de precieze richtlijnen waar EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn team zich aan moeten houden. De verwachting is dat de onderhandelingen in de tweede helft van mei echt kunnen beginnen.

Beide partijen streven naar een akkoord. Tegen het najaar van 2018 zouden ze klaar moeten zijn, omdat er ook tijd nodig is voor de parlementaire goedkeuring.

Het Europees Parlement stemt volgende week al over een resolutie met hoofdpunten waaraan de overeenkomst moet voldoen. De leider van de liberalen Guy Verhofstadt, die is aangewezen als de ‘brexitman’ van het parlement, benadrukte woensdag dat allereerst de rechten van de EU-burgers moeten worden geregeld.

Voor de toekomst wil hij een associatieakkoord met Groot-Brittannië, waarin niet alleen de handel maar ook samenwerking op gebied van veiligheid en het Erasmus-programma voor studenten is geregeld.