Ruben Brakke (15) uit Staphorst kan het weten, want al vanaf groep 7 op de basisschool staat vast dat hij dyslexie heeft. Op de vierde verdieping van de Pieter Zandt scholengemeenschap in Kampen vertelt de vierdejaars-havist ontspannen over zijn ervaringen. Dit ondanks het feit dat vrijdagmiddag een belangrijke inhaaltoets over ict wacht. „Die is moeilijk. Maar ik heb me goed voorbereid.”

Een belangrijk hulpmiddel daarbij is het dyslexieprogramma Kurzweil, een softwarepakket dat door de afdeling ict van de Pieter Zandt op zijn laptop is gezet in opdracht van dyslexiecoach H. Poot-Kwakkel. Ruben legt uit hoe het in de praktijk werkt: „Ik geef een usb-stick aan een leraar. Die zet de tekst van bijvoorbeeld een opdracht erop. Ik steek de stick dan in mijn laptop. Met Kurzweil zie ik niet alleen de tekst op mijn scherm, maar wordt deze ook voorgelezen. „Dat is heel handig. Door te luisteren, begrijp ik de tekst beter en kan ik ook wat sneller lezen. Bij het maken van toetsen is dat bijvoorbeeld belangrijk. Anders ben ik niet op tijd klaar. Gelukkig krijg ik er ook extra tijd voor.”

Lezen is voor Ruben heel inspannend. „Bij langere teksten zakt het leestempo. Moeilijke woorden moet je vaker lezen. Foutloos lezen kan ik niet. Ik lees bijvoorbeeld „overval” als er „overall” staat. Lastig, want ik snap dan niet goed meer waar het over gaat. Soms weet ik ook niet hoe ik een woord moet schrijven. Lezen kost mij veel energie. Als ik veel moet lezen op school ben ik aan het eind van de dag behoorlijk moe. Als ik iedere dag naar school ga in combinatie met veel huiswerk, dan hou ik dat geen week lang vol. Donderdagavond kan ik dan niks meer leren.”

Ruben heeft als profiel natuurkunde en techniek gekozen. „Vorig jaar ben ik van vwo 3 naar havo 4 gegaan. Qua rekenen kan ik met gemak vwo doen. Vooral Engels is echter een probleemvak voor mij. Daar bleef ik onvoldoendes voor halen. En ook nu op de havo moet ik er echt heel hard aan werken om op niveau te blijven. Ik heb drie uur Engels per week en ook nog een uur bijles. Dat heeft de school geregeld. Daar ben ik blij mee. Je krijgt in een kleine groep uitleg, juist ook over onderdelen waar je moeite mee hebt. Op dit moment sta ik gemiddeld een 5,1 voor Engels.”

Ruben weet nog niet precies wat hij wil worden, mogelijk iets in de richting van werktuigbouwkunde. Volgende week gaat hij naar een dealer van shovels. Wat voor merk? „Alhmann… volgens mij, dacht ik…”, spelt Ruben, even ietwat onzeker. Hij voelt aan dat er mogelijk iets niet klopt. Zijn gevoel bedriegt hem niet, want de correcte naam is Ahlmann.

Zou meer lezen, woordjes stampen en dictees schrijven, helpen om van dyslexie af te komen? Volgens Ruben niet. „Als ik mezelf als voorbeeld neem: vanaf groep 3 tot 8 heb ik op de basisschool drie tot vier keer per week bijles in lezen gehad. Om dat nog vaker te doen, is praktisch onmogelijk. Dan zou je op school bijna alleen nog maar lessen Nederlands moeten krijgen. Ik geloof wel dat je door veel te oefenen je niveau kunt verbeteren. Maar overgaan zal dyslexie nooit.”