Voor patiënten met klachten van galstenen die in de galblaas zitten, is het verwijderen van de galblaas de behandeling van eerste keus. Hierdoor zouden de buikklachten moeten verdwijnen. Maar na deze operatie heeft tot een derde van de patiënten nog steeds dezelfde klachten. Bij hen was de operatie, met daarbij het risico op een complicatie, achteraf gezien dus onnodig. De ingreep leidt ook tot een onnodige verhoging van de kosten van de zorg. Een alternatieve behandelmogelijkheid is een afwachtend beleid.

In de dagelijkse praktijk is de variatie in keuzes (operatie of afwachten) groot, zowel tussen diverse landen als tussen regio’s binnen één land. Dit komt doordat er weinig bekend is over wat nu de meest geschikte behandeling is voor welke type patiënt en er duidelijke richtlijnen ontbreken. Ook verschillen de voorkeuren van chirurgen. Deze praktijkvariatie leidt tot onnodige ingrepen (met risico op complicaties), toenemende gezondheidszorgkosten en een suboptimale kwaliteit van zorg.

Uit onderzoek van dr. Mark Lamberts, waarop hij eind december promoveerde aan de Radboud Universiteit, blijkt dat patiënten met een betere algehele gezondheidstoestand die sinds maximaal een jaar last hebben van buikpijnaanvallen de hoogste kans hebben om pijnvrij te worden na een galblaasoperatie.

„Om patiënten te selecteren die waarschijnlijk baat zullen hebben van een galblaasverwijdering, kunnen chirurgen het beste kijken naar patiëntfactoren die voor de operatie aanwezig zijn. Maar ook moeten de voor- en nadelen van een afwachtend beleid worden meegenomen”, concludeert Lamberts. Een deel van de resultaten van zijn onderzoek is intussen opgenomen in de herziene richtlijn voor de behandeling van galstenen. beeld Wikimedia