Waarom Macrons islamoffensief mislukt
De Franse president Emmanuel Macron trekt in woord en daad ten strijde tegen de politieke islam. Zijn optreden is begrijpelijk. Wel vervreemdt hij daarmee doorsnee moslims van de Franse samenleving en met sommige uitlatingen speelt hij moslimterroristen in de kaart.
In welk Europees land zijn moslims het slechtste af? Volgens Jan Leyers, maker van de tv-serie ”Allah in Europa”, is dat zonder twijfel Frankrijk. Terwijl in Groot-Brittannië moslims nauwelijks een strobreed in de weg wordt gelegd, moeten moslims in Frankrijk zich conformeren aan de republikeinse invulling van de waarden vrijheid, gelijk en broederschap. Dat houdt bijvoorbeeld in dat op stranden boerkini’s taboe zijn, maar blote vrouwenborsten niet.
Sinds begin oktober draait Macron de duimschroeven aan. In woord en daad keerde hij zich tegen het „radicale islamisme.” De islam beleeft een wereldwijde crisis, zei de Franse president. Die crisis is ook in het land van Marianne zichtbaar. Radicale islamisten hebben hun eigen parallelle samenlevingen. In eigen wijken, scholen en godshuizen gebeurt alles wat tegen de waarden van de republiek indruist. „Het is een ideologie die soms bloedige gevolgen heeft.”
Macron kondigde een serie maatregelen aan. Zo gaat hij onder meer thuisonderwijs verbieden en geen imams meer toelaten die in het buitenland zijn opgeleid. Hij wil toewerken naar een Franse islam.
Toen twee weken geleden een moslimterrorist leraar Samuel Paty onthoofdde omdat hij in de les Mohammedcartoons liet zien, deed de Franse president er een flinke schep bovenop. Een moskee moest dicht en een vijftigtal islamitische organisaties wordt onderzocht en mogelijk verboden. Diverse mensen werden in de boeien geslagen. Macron zei ook dat Frankrijk nooit zal stoppen met het tonen van spotprenten van Mohammed.
Met zijn uitspraak over Mohammedcartoons overschreed Macron een voor veel moslims rode lijn. Overal ter wereld gingen woedende moslims de straat op. Diverse islamitische landen boycotten Franse producten.
Hoewel Macron geprezen wordt om zijn heldere analyse van de politieke islam en zijn daadkracht, is het geen vraag of zijn woorden en daden het gewenste effect (lees: integratie) zullen sorteren. „Radicale moslims maken zich helemaal niet op om keurige burgers te worden. Integendeel”, schreef Volkskrant-columnist Martin Sommer treffend. De cijfers geven hem het volste gelijk. Zo meent een op de vier jonge Franse moslims dat je mag doden als de profeet beledigd is. Van alle moslimjongeren slaat 40 procent de sharia hoger aan dan de grondwet.
Wat ook zeker is: er zijn nauwelijks moslims die op een Franse islam zitten te wachten. De al eerder geciteerde Leyers wenste in de NRC Macron in zijn streven hiernaar met enige cynisme veel succes. „Hij gaat zonder kompas het moeras in. Hij wil een taak uitvoeren die 500 jaar geleden Luther op zijn schouders nam voor het christendom: een godsdienst hervormen.”
Waar Macron in elk geval tegenop botst, zijn de grondprincipes van een vrije westerse samenleving. Die eisen dat elke godsdienst gelijk wordt behandeld. En die maken dat het sluiten van moskeeën zonder dat er hard bewijs bestaat dat dáár de wet is overtreden, gemakkelijk het verwijt oproept dat Frankrijk bezig is met een kruistocht tegen de islam.
Wat Macron in elk geval niet hóéft te doen, is het te vuur en te zwaard verdedigen van Mohammedcartoons. Het staat buiten kijf dat spotprenten bij de Franse samenleving horen. Maar welk doel dient het bespotten van wie moslims het dierbaarst is? Door deze cartoons op overheidsgebouwen te projecteren, lijkt het alsof vrijheid van meningsuiting in Frankrijk het hoogste goed is.
Bewust religieuze gevoelens van een ander kwetsen mag, maar je hoeft niet op een ander z’n tenen te gaan staan, zo zei bisschop Gerard de Korte donderdag in radioprogramma ”Langs de Lijn En Omstreken.” „Elkaar respecteren en voorzichtig zijn in wat je zegt is altijd heilzaam.” En dat kan, zonder je eigen waarden weg te moffelen of in de uitverkoop te doen.
