Column (Mariska Dijkstra): Oogcontact
Het was even wennen, die vrijdagavond in een zaaltje in onze woonplaats. Er werd een bijeenkomst over relaties gehouden en we hadden een oppas geregeld. Gezellig even samen weg, dat doen we eigenlijk te weinig. Een tikje onderuitgezakt naar een spreker luisteren was het idee.
Maar dat liep anders. We kregen namelijk een opdracht die ons op het puntje van onze stoel bracht.
„Kijk vier minuten in elkaars ogen, zonder wat te zeggen.”
De spreker liet vooraf een filmpje zien van mensen die dat deden, op verschillende momenten in hun relatie. En hoe ongemakkelijk ze het in het begin ook vonden: in elkaars ogen kijken deed iets, met iedereen.
Dat ontdekte de Amerikaanse hoogleraar psychologie Arthur Aron al eerder. Hij noemt elkaar diep in de ogen kijken zelfs de beste manier om dichter tot elkaar te komen.
Daar gingen we. Stoelen een beetje uit elkaar. Wat lacherig in het begin. Want het aparte is, hoe lang we elkaar inmiddels al kennen en hoe vaak we elkaar ook in de ogen kijken; vier minuten achter elkaar, dat deden we nog nooit.
Ik zal niet uitgebreid beschrijven wat er in die minuten allemaal door ons heen ging. Maar ik kan je zeggen dat het vreemd en tegelijk ongelooflijk mooi was. En als anderen hadden toegekeken, dan hadden ze in onze verschillende gezichtsuitdrukkingen wel gezien welke gevoelens daar precies bij kwamen kijken.
Je ziet dat ook gebeuren in een internetfilmpje, ”Look beyond borders”, waarin mensen hetzelfde experiment ondergaan. Ze hebben elkaar nog nooit ontmoet, maar na die vier minuten weten ze één ding zeker: ze willen de ander beter leren kennen.
Iemand in de ogen kijken geeft een soort intimiteit waar we in onze tijd waarin alle contacten snel, snel, snel moeten, maar al te vlug aan voorbij leven. En waar we, juist nu de kloof tussen mensen niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk steeds groter lijkt te worden, zomaar naar kunnen snakken. Om ons nog een beetje mens te voelen.
Via Zoom of Teams is het lastig, heb ik al ontdekt. Omdat je nooit tegelijk in de webcam en in de ogen van de ander kunt turen. Maar het lukt wel met de stoel op 1,5 meter. En gelukkig zijn met een mondkapje wel de mond en de neus bedekt, maar niet de ogen. Dat biedt dus mogelijkheden. Wie durft?