Greenpeace entert Katwijkse trawler
Nederlandse vissers lijken de dupe van een politieke lobby van de Britse tak van Greenpeace in aanloop naar de brexit.
Activisten van Greenpeace hebben maandag op de Noordzee ten oosten van Schotland de ROS 785 Helen Mary geënterd. De vriestrawler, die onder Duitse vlag vaart, is eigendom van rederij Parlevliet & Van der Plas uit Katwijk. Volgens de Britse tak van de milieuorganisatie viste de Helen Mary in een beschermd natuurgebied, de zogeheten Fladengronden. Op een filmpje op de website van Greenpeace UK is te zien hoe activisten vanaf het onder Nederlandse vlag varende actieschip Esperanza naar de trawler varen, aan boord klimmen en een spandoek uitrollen. De tekst roept op tot een verbod op „supertrawlers.”
Volgens een verklaring die Greenpeace UK op zijn website heeft geplaatst, is de Helen Mary gestopt met vissen en weggevaren. Op MarineTraffic was woensdag echter te zien dat de trawler nog steeds in het gebied vaart. De Esperanza ligt bij Stronsay, een van de Orkney-eilanden.
Greenpeace kwam enkele jaren geleden regelmatig in actie tegen Nederlandse vriestrawlers, die door de milieuorganisatie vanwege hun omvang werden bestempeld als megaschepen of supertrawlers. In september 2016 sloten Greenpeace Nederland en de Pelagic Freezer-trawler Association (PFA), de brancheorganisatie van Nederlandse pelagische rederijen, een overeenkomst. Er werden onder meer afspraken gemaakt over duurzamer visserijbeheer in de wateren bij West-Afrika. Ook zegden de reders toe weg te zullen blijven uit de wateren bij de Noord- en Zuidpool, waar ze overigens geen vangstrechten hadden. Greenpeace beloofde de trawlers niet meer te hinderen.
De pelagische visserij (visserij op soorten die in scholen zwemmen zoals haring, makreel en horsmakreel) is gebonden aan strikte, wetenschappelijk onderbouwde quota. De schepen zijn groot omdat de gevangen vis direct aan boord wordt verwerkt en opgeslagen. De in 1996 gebouwde Helen Mary is 117 meter lang. Parlevliet & Van der Plas heeft nog zeven andere vriestrawlers in de vaart. De rederij heeft woensdag niet gereageerd op een verzoek om een reactie op de actie van Greenpeace.
PFA-voorzitter Gerard van Balsfoort vindt het jammer dat Greenpeace UK zich kennelijk niet gebonden acht aan de overeenkomst die de Nederlandse tak in 2016 met de redersorganisatie sloot. Hij zegt dat de Helen Mary na de actie gewoon is blijven vissen. „Er wordt op dit moment in dat gebied volop gevist door allerlei pelagische trawlers, ook uit Noorwegen, maar die laten ze met rust.”
Van Balsfoort noemt de actie onredelijk. „De Fladengronden zijn inderdaad een zogeheten marine protected area. Maar daarbij gaat het om bescherming van bodemleven. De netten van onze vriestrawlers komen niet eens op de bodem.”
Volgens Van Balsfoort wil Greenpeace in de nieuwe Britse visserijwet extra natuurbeschermingsmaatregelen verankerd zien. Die wet, die dezer dagen door het Britse parlement wordt behandeld, loopt vooruit op het definitieve vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie met ingang van 2021. De PFA-voorman vindt het „immoreel” dat Greenpeace UK meelift op de huidige anti-Europese stemming in het VK.
Een woordvoerster van Greenpeace Nederland zegt dat er de afgelopen maanden gesprekken zijn geweest tussen de PFA, Greenpeace en wetenschappers. „De PFA weigerde om serieus het gesprek aan te gaan over wat nodig is om de Britse wateren te laten herstellen. De PFA zou moeten toezeggen niet meer te vissen in beschermde gebieden, maar gaat daarmee door. Daarom voelt Greenpeace Groot-Brittannië zich genoodzaakt actie te voeren.”
De actie tegen de Katwijkse trawler is de tweede botsing tussen Greenpeace en vissers in korte tijd. De afgelopen drie weken dumpte Greenpeace rotsblokken op het Britse deel van de Doggersbank, een zandbank in de Noordzee die volgens de milieuorganisatie eveneens een beschermd natuurgebied is. De keien moeten voorkomen dat vissers er hun sleepnetten uitwerpen.
Op de Doggersbank zijn onder meer Nederlandse kottervissers actief. Hun brancheorganisaties trokken onder meer bij visserijminister Carola Schouten aan de bel om de actie stop te zetten.
In een visserijdebat in de Tweede Kamer sprak Schouten maandag haar verontwaardiging over die actie van Greenpeace uit. Volgens de minister „gijzelt” de milieuorganisatie met de actie het overleg over de uitwerking van het Noordzeeakkoord. „Dat laat ik niet gebeuren”, zei ze. Ze wilde echter niet toezeggen dat ze Greenpeace van de overlegtafel zou weren.
In het Noordzeeakkoord zijn door de overheid, de energiebranche, milieuorganisaties en havenbedrijven afspraken gemaakt over het toekomstig beheer van de Nederlandse Noordzee. De visserij was wel bij de totstandkoming betrokken, maar heeft het akkoord uiteindelijk niet ondertekend. Een deel van de vissers vindt dat er op de Noordzee door uitbreiding van windparken en van beschermde natuurgebieden te weinig ruimte overblijft voor een toekomstgerichte visserij.
