Voorstanders van abortus in de Verenigde Staten zijn ingenomen met deze toezegging. Bij hen leeft de zorg dat het federale hooggerechtshof wil terugkomen op de uitspraak uit 1973 waarin het recht op abortus werd gelegaliseerd. Reden daarvoor is dat president Trump twee conservatieve opperrechters heeft benoemd, van wie bekend is dat zij bezwaren hebben tegen zwangerschapsafbreking, behalve bij een medische noodsituatie.

Nu de president Amy Coney Barrett heeft voorgedragen om de vacature van de recent overleden Ruth Bader Ginsburg op te vullen, is de angst bij de prochoicebeweging alleen maar toegenomen. Wanneer de voordracht van Barrett de noodzakelijke goedkeuring van de Senaat krijgt en zij tot het federale hooggerechtshof toetreedt, zijn er zes conservatieve opperrechters tegenover drie progressieve. Er is dan inderdaad voldoende draagvlak om de uitspraak van 1973 eventueel te herroepen.

Biden beloofde maandagavond dat wanneer het federale hooggerechtshof inderdaad gaat tornen aan de abortusvrijheid, hij het recht op abortus wil laten vastleggen in een federale wet. Daarmee beoogt de presidentskandidaat het recht op abortus steviger te verankeren „en immuun te maken voor eindeloze procedures.”

Herroepen

Een uitspraak van het federale hooggerechtshof heeft in Amerika kracht van wet. Zo bezien zou het niet nodig zijn dat er nog een aparte wet komt. Het punt is echter dat een uitspraak van het hooggerechtshof eventueel door datzelfde college kan worden herroepen. Een wet die door het Congres is aangenomen, kan weliswaar door het hooggerechtshof aan de grondwet worden getoetst, maar als die procedure is afgerond, kunnen de opperrechters deze niet herroepen. Een federale wet kan bovendien niet door wetgeving van individuele staten worden ingeperkt. Nu proberen sommige staten met strengere wetten het recht op abortus aan banden te leggen.

Bidens campagneteam twitterde maandagavond dat het recht op abortus „de wet van het land moet blijven.” Op de website van de presidentskandidaat staat een aantal speerpunten voor zijn abortusbeleid. Biden wil de financiering van Planned Parenthood weer opstarten. President Trump trok de subsidiëring van deze koepel van abortusklinieken in. Ook wil Biden weer federaal geld geven aan internationale organisaties die gezinsplanning en abortus propageren. De regering-Trump haalde hier enkele jaren geleden een streep door. Biden wil ook een einde aan de vrijstelling van bedrijven en godsdienstige organisaties die niet via een ziektekostenverzekering voor hun medewerkers aan abortus wensen mee te betalen.

Vrijwel direct na de uitspraken van Biden reageerde president Trump. Hij stelde dat Biden een nog liberaler standpunt heeft dan Elisabeth Warren, die begin dit jaar bij haar strijd om de Democratische kandidatuur abortus tot een speerpunt maakte. Trump wees de prolifebeweging op het gevaar als de Democratische kandidaat begin november wordt gekozen. Hij riep de tegenstanders van abortus daarom op massaal naar de stembus te komen. Ook de bekende evangelicaal en opinieleider Albert Mohler reageerde onthutst op Bidens uitspraken. Mohler verklaarde dit voorjaar publiek dat hij, anders dan in 2016, bij de komende verkiezingen juist vanwege de abortuskwestie bewust op Trump zal stemmen.

Tegenvaller

De belofte van Biden om het abortusrecht steviger te verankeren, is voor Democraten die zich op het prolifestandpunt stellen een forse tegenvaller. Dit voorjaar riepen zij Biden op meer oog te hebben voor hun bezwaren tegen abortus. In augustus stelden ze in een verklaring dat voor hun opvattingen binnen de Democratische Partij geen plaats meer is. „De uitspraken die Biden maandagavond heeft gedaan, onderstrepen dat”, aldus een woordvoerder van deze groep bezwaarden tegenover The Christian Post.

Daar staat tegenover dat diverse vooraanstaande evangelicals vorige week uitspraken hun stem aan Biden te zullen geven, ook al betreuren ze dat hij het recht op abortus verdedigt. Onder hen waren John Huffman, de voormalige voorzitter van de Raad van Toezicht van het magazine Christianity Today, Ronald J. Snider, tot voor kort de leider van de beweging Evangelicals for Social Action, en Richard Mouw, de voormalige rector van Fuller Theological Seminary.

In hun verklaring zeggen de ondertekenaars dat ze „als pro-life evangelicals het niet eens zijn met presidentskandidaat Biden en de Democratische partijleiding als het gaat om abortus.” Toch is dat voor hen niet onoverkomelijk. Zij zijn van mening dat de heiligheid van het menselijk leven een ethiek vordert die het totale leven omvat. „Zij moet niet alleen over het begin en het einde van het leven gaan.” De verklaring noemt armoede, gebrek aan gezondheidszorg, racisme en klimaatverandering „echte prolifeproblemen.” „Ze doden allemaal immers mensen die naar het beeld van God zijn geschapen.” De groep vindt dat het programma van Biden betere oplossingen biedt voor deze problemen dan Trump.