Meest bekende plek om de spannendste periode van het edelhertenjaar van dichtbij te zien, is de Wildbaanweg op Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Elk jaar staan daar honderden natuurliefhebbers op een rij om maar niets van een eventueel gevecht tussen twee mannetjesherten te missen. Nu hebben medewerkers van het park om de anderhalve meter paaltjes geplaatst waarbij iemand mag staan.

„Onze jachtopzichters houden in de gaten of mensen zich daar aan houden”, vertelt woordvoerder Sabine Bootsma. „Als mensen te dicht op elkaar staan, zullen de jachtopzichters hen daar op aan spreken. Als er niet wordt geluisterd, zijn zij als boa’s ook bevoegd om een bekeuring uit te schrijven.”

Op dit moment is het nog relatief rustig op De Hoge Veluwe. „De bronst is ook nog niet erg op gang”, zegt Bootsma. „Ik verwacht pas later deze maand meer activiteit en dus ook meer bezoekers.” In vaktermen is het nu de voorbronst en moet de hoogbronst nog komen.

Het Nationale Park is altijd de eerste plek waar de bronst losbarst, daarna volgen plekken zoals De Asselse Heide, Kroondomein Het Loo en het Deelerwoud.

De rest van het jaar trekken de mannetjesherten en de vrouwtjes (hindes) gescheiden op. Alleen van half september tot begin oktober trekken de mannetjes naar de groepen vrouwtjes (roedels). De hindes zijn dan vruchtbaar en bereid om te paren.

Alleen de sterkste mannetjesherten krijgen dat voor elkaar. Zij jagen de minder sterke concurrenten weg door een soort oerkreten voort te brengen (burlen). Als er toch een ander mannetje te dichtbij komt, gaan de herten het gevecht aan. Ze stoten dan met de geweien tegen elkaar om elkaars krachten te meten. Niet zelden raakt een hert dodelijk gewond door een punt van een gewei (forkelen).

Lees ook

Boswachter over bronsttijd: Hert heeft gevoel voor theater

Populairder

Het meemaken van de bronst wordt steeds populairder. Niet alleen bij de Wildbaanweg op De Hoge Veluwe is het steeds meer dringen geblazen, ook op andere plekken staan er vaak meer mensen dan herten bij elkaar.

Een populaire plek om iets van de bronst te zien of te horen, was een wildkijkscherm aan de Alverschotenseweg in Hoog Buurlo. Dat was altijd gratis en vrij toegankelijk, maar ook hier heeft het coronavirus voor verandering gezorgd. Als bezoekers tussen 16.00 en 20.00 uur willen komen, moeten ze vooraf een plekje reserveren via de site van Staatsbosbeheer. Na 20.00 uur is de zon onder en mag er sowieso niemand in het bos zijn.

Elk kwartier kunnen er maximaal zestien bezoekers achter het wildkijkscherm plaatsnemen. Het kost 1,50 euro per volwassene. Kinderen betalen 1 euro.

Bekende bronstplaats is ook Landgoed Staverden. Boswachter Ger Verwoerd van Het Geldersch Landschap verwacht veel drukte. „Ik ben al meer dan dertig jaar boswachter, maar het is nog nooit zo druk in het bos geweest als dit jaar. Sportscholen zijn beperkt geopend, dus trekken mensen meer de natuur in. Dat zal tijdens de bronst niet anders zijn.”

Eigen verantwoordelijkheid

Verwoerd geeft aan dat het vooral de eigen verantwoordelijkheid is van bezoekers om niet te dicht bij elkaar te komen. „Ik ga daar als boa niet actief op handhaven. Laat mensen elkaar er op aanspreken als er geen 1,5 meter afstand is.”

Waar Verwoerd wel een bekeuring voor gaat uitschrijven, is het betreden van verboden gebied. „Deels uit onwetendheid, maar vaker nog uit laksheid, negeren mensen bordje met verboden toegang. Nederland staat vol met bordjes, denken ze dan. Maar ondertussen verstoren ze het wild en verpesten ze het voor anderen. Dat moeten we dus niet hebben.”