Tijdens dit jaarlijkse evenement –zaterdag en/of zondag– kunnen gewoonlijk meer dan vierduizend monumenten gratis worden bezichtigd. Gebouwen en kunstwerken die oud zijn, of niet zo oud maar wel bijzonder.

De uitbraak van het coronavirus plaatste de lokale comités voor een dilemma: monumenten openstellen of niet, en hoe dan? Sommige plaatsen houden de dag zoveel mogelijk zoals altijd, maar wel binnen de richtlijnen: afstand houden en niet te veel bezoekers tegelijk naar binnen. Elders zijn enkele gebouwen geselecteerd waarin die richtlijnen gemakkelijk kunnen worden gehanteerd. Het aantal bezoekers wordt beperkt en vooraf reserveren is verplicht. Soms is bezichtigen alleen mogelijk tijdens een groepsrondleiding. De andere plaatsen blijven dicht.

Er zijn ook plaatsen waar alle gebouwen gesloten blijven. Soms is er niets georganiseerd; soms is gezocht naar een alternatief: een wandel- of fietsroute langs de monumenten of een digitale uitvoering van Open Monumentendag.

Breda stelt geen gebouwen open, maar ontwikkelde een erfgoed citygame: iemand start het spel thuis, maar moet op pad –te voet of op de fiets– om opdrachten uit te voeren en raadsels op te lossen. De oplossingen zijn buiten de monumenten te vinden.

Enschede lanceert een augmentedrealityapp: op het Boerenkerkhof staan de verhalen van overleden personen centraal. Bij hun graven verschijnen geluidsfragmenten, foto’s en animaties op de mobiele telefoon. Daarin wordt verteld wat de overledene heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van deze Twentse stad.