De bijeenkomst in Amsterdam dinsdag is de tweede die specifiek gaat over de vraag hoe de EU dichterbij de Europese burger gebracht kan worden. Het is de eerste keer ooit dat EU–ministers in het openbaar vergaderen. Journalisten kunnen de drie discussiesessies dinsdagmiddag bijwonen. Nicolaï is gastheer van de bijeenkomst omdat Nederland dit halfjaar voorzitter is van de EU.

Nicolaï zei dinsdag dat Europese politici de EU „te graag willen promoten en verkopen". Dat slaat volgens de VVD–staatssecretaris ook op de mogelijke toetreding van Turkije tot de EU. „Dat is een goed voorbeeld van hoe we het ’gat’ met de burger moeten overbruggen. Er is onvoldoende debat geweest over Turkije", aldus Nicolaï.

De staatssecretaris, die zich buiten Nederland ’minister van Europese Zaken’ mag noemen, zei verder dat de vrijheid van Turkse werknemers om elders in de EU te gaan werken zodra Turkije EU–lid is „een zorg is die we serieus moeten nemen”. Bij de toetreding dit voorjaar van Oost–Europese landen als Polen en Tsjechië bestond er in West–Europa de vrees dat de arbeidsmarkt overstroomt zou worden door goedkope werknemers uit die Oost–Europese landen. Daarom werden voor sommige sectoren overgangstermijnen afgesproken. Nicolaï zei eerder al dat dat ook tot de mogelijkheden behoort als Turkije ergens tussen 2015 en 2020 toetreedt tot de EU.

Overigens moeten de Europese regeringsleiders nog beslissen of de EU met Turkije daadwerkelijk gaat onderhandelen over toetreding. De EU–leiders besluiten daarover half december, onder Nederlands voorzitterschap. Ze doen dat op basis van een rapport van de Europese Commissie dat woensdag verschijnt.

De bijeenkomst dinsdag in Amsterdam is een rechtstreeks gevolg van de slechte opkomst bij de verkiezingen voor het Europees Parlement, afgelopen juni. Nederland is gevraagd om op een EU–top op 5 november concrete oplossingen te presenteren om de EU dichterbij de burger te brengen.

Nicolaï zei dinsdag dat „de burger serieus nemen” betekent dat EU–politici naar burgers moeten luisteren maar niet automatisch dat ze moeten overnemen wat die burgers willen. Hij pleitte verder voor een harmonisering van de EU–communicatie over de EU–grondwet. Zeker negen landen houden de komende jaren een referendum over die grondwet. Spanje bijt in februari het spits af, Nederland volgt waarschijnljik tussen maart en februari. Nicolaï ziet geen kansen voor een Europa–breed referendum over de grondwet. „Ratificatie blijft formeel een zaak voor de lidstaten.