Na het uitbreken van de corona-crisis half maart kwam vrij snel de oproep van het kabinet om werknemers zoveel mogelijk thuis te laten werken. Hierdoor moesten de risico’s van besmetting op het werk worden verkleind. Aan het indringende verzoek is massaal gehoor gegeven.

Op de oproep tot thuiswerken kwam opvallend weinig kritiek van werkgevers en vakbonden. Blijkbaar onderkenden velen het belang van deze stap om het besmettelijke coronavirus terug te dringen.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het thuiswerken goed bevalt. De meeste thuiswerkers tonen zich positief, omdat ze meer regie over hun werkdag hebben. Bovendien vinden zij dat ze thuis efficiënter kunnen werken.

Hiertegenover staan de nadelen van langdurig virtueel werken en soms ook een slechtere werkplek. Maar volgens de ondervraagden zijn deze minpunten vaak te verhelpen.

Ook werkgevers zijn veelal positief. Zij zien dat de meeste thuiswerkers productief blijven en efficiënt werken. Daarnaast rekent men erop dat dankzij het thuiswerken op termijn behoorlijk op kantoorkosten kan worden bespaard.

Gezien de positieve reacties is de verwachting dat het thuiswerken na de coronacrisis wel eens een blijvertje zal kunnen zijn. Het toekomstbeeld is dat bij veel bedrijven en organisaties de medewerkers vooral thuis aan de slag zijn en eigenlijk alleen naar kantoor komen voor belangrijke besprekingen en het directe contact met collega’s. Het kantoor krijgt hierdoor steeds minder het karakter van een werkplek, maar meer dat van een ontmoetingsplek.

Toch vallen er kanttekeningen te maken bij de positieve geluiden over thuiswerken. Dat biedt voordelen, maar zeker op langere termijn ook nadelen.

Op afstand werken gaat in technische zin over het algemeen vrij gemakkelijk. Overleggen kan vaak goed via de telefoon, mail of digitale beeldverbindingen als Teams en Zoom. Maar toch kleven hier nadelen aan. Voor echt persoonlijk contact met collega’s is een fysieke ontmoeting veelal beter. Bovendien is het bij een video-overleg voor mensen gemakkelijker om minder actief mee te doen.

Maar een nog belangrijker minpunt aan langdurig en veelvuldig thuiswerken is dat het voor een bedrijf of organisatie veel moeilijker wordt om te zorgen voor goede samenwerking tussen collega’s. Ook lopen werk en privé thuis gemakkelijker door elkaar en daar kan lang niet iedereen goed mee omgaan.

Daar komt nog bij dat het vele thuiswerken het voor nieuwe collega’s lastiger maakt om zich in te werken. Op kantoor is het gemakkelijker om iemand te begeleiden. Dat geldt ook voor de kennismaking met andere collega’s.

De nadelen laten zich na een halfjaar al regelmatig voelen. Natuurlijk zal dat per werkgever verschillen, maar de vraag of thuiswerken op termijn wel het nieuwe normaal moet zijn, zal nadrukkelijker aan de orde moeten komen. Want als betrokkenheid bij het bedrijf, de organisatie en de collega’s echt belangrijke doelen zijn, dan is een goed persoonlijk contact onmisbaar. Daarom zijn heldere afspraken over thuiswerken essentieel.

De auteur is adjunct-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad.