Boertjens is baptistenpredikant in Amsterdam. Het is zijn eerste boek, en het start met nogal ronkende aanbevelingen, voornamelijk uit evangelische hoek. Wie de promopraatjes heeft gelezen, weet hoe Boertjens erover denkt: hij is vóór.

Volgens de achterflap brengt zijn studie „verdieping en vernieuwing in een actuele discussie.” Dat maakt nieuwsgierig. Is zijn boek echt zo anders? Komen er nieuwe gezichtspunten in naar voren? Kan hij voor- en tegenstanders verbinden? Nee, niet echt. Boertjens’ visie op de zogenoemde zwijgteksten komt erop neer dat Paulus dat alleen gezegd heeft voor de gelovigen toen en de kerken in Korinthe en Efeze. Zijn oproep was, aldus Boertjens, „een paardenmiddel.” Losbandige vrouwen moesten met drastische maatregelen tot de orde worden geroepen. Dus de auteur hanteert de strategie die bij voorstanders van de vrouw in het ambt gebruikelijk is: je moet het allemaal contextueel uitleggen. Wat er staat, gold voor toen en is zonder gevolgen voor nu.

Applaus

Boertjens heeft veel gelezen en veel bestudeerd. Het boek kent honderden voetnoten. Maar is zijn betoog wel echt een gesprek? Hoort hij, om zo te zeggen, zijn tegenstanders? Kent hij de argumenten van hen die het niet met hem eens zijn? Bij zo’n vraag zoek ik altijd de literatuurlijst op. In dit geval bekijk ik dan of hij bekende auteurs die een andere overtuiging hebben, vermeldt. Heeft hij wellicht John Piper gelezen? Nee. Wayne Grudem dan? Nee? Andreas Kostenberger? Ook niet. Thomas Schreiner? Staat niet vermeld. Donald Carson hopelijk? Nee, helaas. Dat valt me dan wel tegen. De kracht van een betoog blijkt niet uit het applaus van je medestanders maar uit je aandacht voor je gesprekspartners.

Boertjens heeft een schrijfstijl waar je van moet houden. Hij geeft veel van zijn exegetische inzichten door op een luchtige, humoristisch bedoelde toon. Vrouwen moeten onder het genot van een Spa blauw hun vragen thuis bespreken (46). De engel Gabriël brengt in de tempel aan Zacharias het bericht over „de beloofde beschuit met muisjes” (108). Aan mij zijn zulke grapjes niet besteed. Als een kwestie belangrijk is, gevoelig ligt en er zelfs kerken door dreigen te scheuren, vind ik die luchtige toon een misser. Het voelt als een mop in de Troonrede.

Bij het lezen van het boek moest ik denken aan Luther, en ik zal uitleggen waarom. Toen Luther in 1517 kritiek gaf op de aflaat, kreeg hij als reactie: je valt het gezag van de paus aan! De tegenstanders van Luther waren bereid het gezag en de helderheid van de Schrift prijs te geven om het gezag van de paus te kunnen handhaven. In zijn geschrift ”Over de Babylonische ballingschap” (1520) zegt Luther dan: Als ze bereid zijn om hun visie op de Schrift prijs te geven, dan moet hun visie op de paus wel verkeerd zijn.

Prijsgeven

Dit boek heeft op mij een vergelijkbare uitwerking. Boertjens is zo gedreven om vrouwen de ruimte te geven tot leiderschap in de kerk, dat hij zijn Schriftvisie ervoor aanpast. Dat heeft weinig meer met exegese te maken, hoeveel exegese hij ook heeft verricht. Het heeft te maken met hermeneutiek: waarom geloven wij dat een oud boek gezaghebbend en normatief is voor christenen nu? Als Boertjens bereid is om de Schriftvisie van de Reformatie prijs te geven voor de vrouw in het ambt, dan is dat voor mij een overtuigend bewijs dat de vrouw in het ambt een on-Bijbels gegeven is.

Heeft het boek ons dan helemaal niets te zeggen? Zijn we er, als we maar tegen zijn? Wat ik zou wensen is dat Bijbelgetrouwe christenen niet alleen benadrukken dat de ambten niet voor vrouwen openstaan, maar evenzeer duidelijk maken welke taken, rollen, functies of bezigheden zij dan wel mogen en moeten vervullen. Want daarmee heeft Boertjens beslist een punt: vrouwen en mannen samen voor Koning en kerk.

Allen voor Eén. Vrouwen en mannen samen voor Koning en kerk, Joël Boertjens; uitg. KokBoekencentrum; 256 blz.; € 19,90