Albizu en Iparraguirre waren sinds 1993 voor de politie op de vlucht. In dat jaar werd Albizu, die zich van de schuilnaam Mikel Antza bedient, volgens de autoriteiten de hoogste politieke leider van de ETA. Samen met de in 2000 opgepakte militaire leider van de ETA zou hij alle beslissingen hebben genomen.

De 43-jarige Albizu geldt voor de Spaanse veiligheidsdiensten als de nummer één van de ETA. Binnen de organisatie is hij een vreemde eend in de bijt. In zijn jonge jaren schreef hij literatuurkritieken en verhalen. In 1982 won Mikel Antza de literatuurprijs van de stad Irun, vlak bij de Franse grens. In 1985 nam hij de wijk naar Frankrijk, nadat hij enkele voorstanders van de Baskische onafhankelijkheid uit de gevangenis had helpen ontsnappen.

Albizu is nimmer beschuldigd van directe betrokkenheid bij aanslagen. Desondanks houdt de Spaanse onderzoeksrechter Baltasar Garzon hem medeverantwoordelijk voor de 120 moorden waarbij de ETA sinds 1993 betrokken zou zijn geweest.

Zijn vriendin Soledad Iparraguirre is zondag eveneens in Frankrijk opgepakt. In tegenstelling tot Albizu is zij wel direct betrokken geweest bij een reeks aanslagen. De Spaanse politie zocht de 43-jarige Iparraguirre, bijgenaamd Anboto, wegens haar vermeende rol bij aanslagen die zeker vijftien levens eisten. De krant El Mundo omschreef haar in de zondageditie als „het bloeddorstigste vrouwelijke ETA-lid.”

Ze stamt uit een familie van ETA-extremisten en zou zelf als 20-jarige actief lid zijn geworden nadat haar toenmalige vriend bij een politie-inval om het leven was gekomen. Al sinds het begin van de jaren ’80 is ze op de vlucht voor de Spaanse autoriteiten. Op het moment van haar aanhouding was ze verantwoordelijk voor de inning en het beheer van de „revolutionaire belastingen”, de gelden die de ETA via afpersing probeert te verkrijgen om de gewapende srijd voor een onafhankelijk Baskenland te kunnen voortzetten.

De twee waren op het moment van hun aanhouding in gezelschap van hun dochter en weigerden iets te zeggen. Aan de hand van hun vingerafdrukken stelde de politie hun identiteit vast. Ze hadden valse identiteitspapieren bij zich. Bij de aanhoudingsactie waren zo’n 140 agenten betrokken.

De Spaanse minister van Binnenlandse Zaken, José Antonio Alonso, sprak van een „operatie van uitzonderlijk belang die als historisch kan worden omschreven.” De veiligheidsdienst blijft in verhoogde staat van paraatheid, zei Alonso. „We moeten op onze hoede blijven in de strijd tegen de terroristische organisatie ETA.” Hij prees de Franse autoriteiten voor de samenwerking.

De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Dominique de Villepin, sprak van een „mooie overwinning.” Volgens hem vormt de aanhouding van de ETA-kopstukken een keerpunt in de strijd tegen de groep die sinds eind jaren ’60 naar Baskische autonomie streeft.

De regering van Baskenland toonde zich eveneens zeer tevreden en liet bij monde van woordvoerder Miren Azkarate weten dat de ETA niet eerder zo’n mooie gelegenheid heeft gehad om de wapens neer te leggen en het „pad van de democratie en het woord” te volgen. De Catalaanse politicus Joseph Maria Ginart ging nog een stapje verder en zei dat met de politieacties in Frankrijk mogelijk een „beslissende klap” aan de Baskische groepering is uitgedeeld.

ETA-kenner Jean Chalvidant, die een boek schreef over de afscheidingsbeweging, stelt dat de ETA door de aanhouding van Albizu is onthoofd. Albizu „kent bijna alle leden van de groep. Hij is degene die ja of nee zegt tegen jonge kandidaten die zich bij de ETA willen aansluiten. Hij is degene die de gewapende cellen bevelen geeft”, aldus de auteur.

Bij de invallen, die werden uitgevoerd in plaatsen tussen Pau en Bayonne, werden ook een grote hoeveelheid wapens en honderden kilo’s explosieven in beslag genomen. De invallen waren het resultaat van een vier jaar durend onderzoek onder leiding van de Franse antiterreurrechter Laurence le Vert.

In het Spaanse Burgos werd zondag een ETA-lid opgepakt dat vorige maand bommen zou hebben geplaatst bij een hoogspanningsmast.