Bijbelgetrouwe beschouwing van theïstisch evolutionisme
Drie mannen met de achternaam De Vries schrijven onder de titel ”Woord & wetenschap” over het onverenigbare van de evolutietheorie met het algemeen, ongetwijfeld, christelijk geloof. Zij doen dat eerbiedig buigend voor Gods Woord om jonge mensen toe te rusten die een ogenschijnlijke spanning ervaren tussen ons verstaan van de Bijbel en de huidige wetenschap. Het boek is niet zozeer bedoeld voor de preekstoel of de binnenkamer, maar meer voor het leslokaal en de studentenkring.
Deze bundeling van opstellen vormt de neerslag van lezingen die zijn gehouden op de winterconferentie van 2018 van het Hersteld Hervormd Seminarie. In de ondertitel van het boek wordt de inhoud breder geduid als de verhouding tussen goddelijke openbaring en menselijk inzicht.
In het boek zelf wordt de titel ”Woord & wetenschap” doorgaans ingewisseld voor ”geloof en wetenschap”. Geloof en wetenschap zijn de twee kernwoorden van het boek. Geloof staat dan voor het historische geloof dat de Bijbel van kaft tot kaft als Gods Woord beschouwt en wetenschap staat voor dat deel van de wetenschap dat bekendstaat als de natuurwetenschap. Verwacht van dit boek geen allesomvattende beschouwingen over de verhouding van geloof en wetenschap. Zoals de achterflap aangeeft, focust het vooral op de vraag of evolutietheorie te combineren is met de Bijbel.
Wat steeds opvalt is het eerbiedig buigen van de auteurs voor de Schrift. Het getuigenis van Gods Woord heeft te allen tijde primaat boven (natuur)wetenschappelijke gegevens en theorieën.
Leerkrachten
De achterflap en de inleiding maken niet duidelijk voor wie het boek geschreven is. Uit een interview met een van de auteurs blijkt dat het boek primair bedoeld is voor studerenden en verder voor ouders, ambtsdragers en predikanten die wat hoger geschoold zijn. Ik zou daar onze leerkrachten van het middelbaar en hoger onderwijs aan toe willen voegen.
Als inleidend hoofdstuk gaat dr. P. de Vries in op de beperkingen van ons verstand in de doordenking van de verhouding tussen geloof en wetenschap. Het is een hoofdstuk dat eigenlijk door alle beginnende studenten gelezen zou moeten worden. Dr. M. J. de Vries vult dit aan met een aantal meer filosofisch getinte overwegingen over de aard van wetenschappelijke kennis. Dan volgt er een exegetische bijdrage over het verstaan van de eerste hoofdstukken van Genesis, waarbij een veelheid van links naar rechts geschreven Hebreeuwse woorden langskomt. Dr. W. de Vries weegt in grote lijnen de wetenschappelijke vindingen waarop de evolutietheorie gebaseerd is. Ook een kerkhistorisch overzicht ontbreekt niet. Zo biedt het boek een breed palet aan zaken die het historische geloof in God en onze schepping betreffen.
Het boek had aan waarde gewonnen als ook een apart hoofdstuk (of misschien wel meerdere hoofdstukken) gewijd was geweest aan de zaligmakende kennis van het geloofsartikel van God de Vader, de Almachtige, Schepper van hemel en aarde. Om het met Guido de Brès te zeggen (Nederlandse Geloofsbelijdenis artikel 5): „…en wij geloven zonder enige twijfeling al wat in de Heilige Schrift begrepen is, niet zozeer omdat ze de Kerk aanneemt; maar inzonderheid omdat ons de Heilige Geest getuigenis geeft in onze harten.” Toegespitst op dit boek is dat het getuigenis van de Heilige Geest in het hart dat God de mens goed en naar Zijn evenbeeld heeft geschapen (zondag 3, Heidelbergse Catechismus), het getuigenis waardoor de val in Adam geleerd wordt, het getuigenis dat de goede Schepper Zijn beeld komt terugeisen van Zijn maaksel en het getuigenis van diezelfde Geest Die door Christus ook gaat terugbrengen tot zijn Schepper en Formeerder. Dat getuigenis is uiteindelijk veel overtuigender dan welk rationeel argument ook. Juist voor onze studerenden zou dat waardevol zijn geweest. Niet zelden wordt onder hen een verstandelijk aanvaarden van de geloofswaarheden aangezien voor het ware zaligmakende geloof.
Nuchtere argumenten
Wie op zoek is naar eenvoudig onderwijs voor zijn ziel over de bevindelijke beleving van het geloofsartikel van God de Vader en onze schepping zal dit boek teleurgesteld terzijde schuiven. Wie op zoek is naar een Bijbelgetrouwe beschouwing van het theïstisch evolutionisme wordt gewapend met nuchtere argumenten tegen de claim dat evolutie als wetenschappelijke theorie onontkoombaar is.
De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente te Goes en is gepromoveerd op een biomedisch onderwerp.
Woord & wetenschap. Goddelijke openbaring en menselijk inzicht, W. de Vries, M. J. de Vries en P. de Vries; uitg. Labarum Academic; 231 blz.; € 15,95