Wanneer spreken we van een hittegolf?

Damen: „Wanneer het ten minste vijf dagen op rij 25 graden of warmer is, en drie dagen 30 graden of warmer. Dit wordt in De Bilt gemeten, omdat de temperatuur daar een redelijk gemiddelde van Nederland is.”

Sommige meteorologen denken dat er een superhittegolf aankomt: minstens vijf aaneengesloten dagen temperaturen van boven de 30 graden, met op drie van de vijf dagen zelfs een temperatuur van boven de 35 graden.

Waardoor wordt deze hittegolf veroorzaakt?

„Afgelopen maand is het heet geweest in Spanje. Deze warme lucht komt nu naar Nederland toe. Normaal gesproken is de warmte een eendagsvlieg. Door de hogedrukgebieden boven Nederland blijft de hitte nu dagenlang hangen. Dat is bijzonder.”

Er zijn de afgelopen jaren toch wel vaker hittegolven geweest?

„Dat klopt, in 2003 en 2018 waren er ook heel lange en hete hittegolven. Maar deze is extremer. Er worden waarschijnlijk dagelijks warmterecords gebroken. In De Bilt kan het dagen achtereen warmer dan 33 graden worden. Terwijl de normale temperatuur voor deze tijd van het jaar 21 tot 25 graden is.”

Tot nu toe verliep 2020 een stuk minder heet dan voorgaande zomers. Is er sprake van een trendbreuk?

„Dat is lastig te zeggen. De afgelopen zomers waren extreem, maar de hittegolf waarin we nu in zitten is ook bijzonder. Ondanks de koelere junimaand vind ik deze zomer bij die van 2018 en 2019 horen. Dit jaar is ook een van de droogste jaren ooit: het neerslagtekort is 300 millimeter. Dat is in de lente gebeurd, toen het uitzonderlijk warm was.”

Het KNMI geeft code geel af. Terecht?

„Ja. Voor een dagje hitte hoef je geen code geel te geven, dan lukt het wel om het huis koel te houden. Nu duurt het zo lang dat de huizen gaan opwarmen. In de nachten koelt het af tot maximaal 20 graden; dat is ook niet zo koud. Het lichaam van een Nederlander is de warmte niet gewend. Er zijn risico’s van hitte, tot aan flauwvallen toe. Zeker oudere mensen en mensen met een zwakke gezondheid lopen gevaar. Op hen moet extra op gelet worden. Corona maakt dit lastig. Normaal hebben mensen meer contact met elkaar. Nu moet je afstand houden en kun je als je ziek bent niet langs bij iemand.”

Nationaal Hitteplan RIVM

Het RIVM activeerde het Nationaal Hitteplan. Dat plan bevat onder meer een protocol om mensen voor de warmte te waarschuwen, bijvoorbeeld via het KNMI. Op zijn website deelt het RIVM informatie en tips om de hitte in coronatijd goed door te komen. Zo wordt gewaarschuwd tegen het gebruik van ventilatoren en airco in gemeenschappelijke ruimtes en uitgelegd hoe mensen het onderscheid kunnen maken tussen koorts en oververhitting. Ook raadt het instituut mensen aan voldoende te drinken, de woning te luchten op momenten dat het buiten is afgekoeld en niet op het heetst van de dag naar buiten te gaan.