Koning Felipe staat voor moeilijk besluit over omstreden vader
De Spaanse koning Felipe staat misschien wel voor het moeilijkste besluit uit zijn leven – en in elk geval sinds zijn aantreden in 2014. Hij moet een beslissing nemen over de toekomst van zijn in opspraak geraakte vader, koning Juan Carlos (82).
Juan Carlos is verwikkeld in een almaar uitdijend schandaal waarin onderzoek wordt gedaan naar omkoping, witwassen en belastingontduiking. Hij bleek geheime buitenlandse rekeningen te hebben, waarop bevriende monarchen uit de golfstaten royaal geld stortten. De bedragen liet de koning dan weer deels naar Spanje smokkelen.
De Zwitserse justitie doet al enige tijd onderzoek naar de geldstromen. Ook het Spaanse hooggerechtshof buigt zich over de zaak, maar zegt alleen onderzoek te kunnen doen naar de periode na het aftreden van Juan Carlos in juni 2014. Dit omdat hij voor die tijd als koning onschendbaar was.
Erfenis
In het parlement wordt de roep om de voormalige koning aan te pakken steeds luider. De regering wil dat Felipe actie onderneemt om de afstand tot zijn vader zo groot mogelijk te maken. Dat hij in maart diens staatstoelage al afpakte en liet weten in de toekomst zijn erfenis te weigeren, is niet meer genoeg. Juan Carlos zou zijn titel als koning, die hij na de troonswisseling behield, ook moeten verliezen.
Dat Felipe tot actie in staat is, bleek enkele jaren geleden toen hij zijn eveneens in opspraak geraakte zus prinses Cristina en haar man Inaki Urdangarin hun hertogelijke titels afnam. Maar bij zijn vader ligt het veel gevoeliger.
Felipe kan zijn vader ook het lidmaatschap van het koninklijk huis ontnemen, zodat alleen zijn eigen gezin en koningin Sofia nog overblijven. Verwacht wordt dat Felipe zijn vader wegstuurt uit het Zarzuelapaleis. Volgens sommige Spaanse media zou Juan Carlos er in dat geval voor kiezen het land te verlaten. Hoewel de druk op Felipe toeneemt, aarzelt hij omdat het juridisch onderzoek nog loopt.
Voetstuk
Spaanse media kwamen de afgelopen weken bijna dagelijks met nieuwe onthullingen over geldstromen, waarbij het gaat om tientallen miljoenen euro’s. Vorige week kwam opnieuw een duistere transactie aan het licht waarbij de voormalige koning is betrokken. Pikant is dat deze zaak zich afspeelde na zijn troonsafstand, waardoor zijn onschendbaarheid niet meer van toepassing is en dus ook het Spaanse hooggerechtshof onderzoek kan doen.
Juan Carlos kreeg na zijn aantreden in 1975 lof voor zijn rol in de transitie van dictatuur naar democratie. Nu is de koning, die zich vorig jaar terugtrok uit het openbare leven, van zijn voetstuk gevallen.