Bij het neerstorten van een NH90-helikopter voor de kust van Aruba zijn zondagmiddag twee van de vier bemanningsleden om het leven gekomen. De commandant der strijdkrachten Rob Bauer maakte dat nieuws maandagochtend om 5.00 uur bekend tijdens een korte persconferentie in Den Haag. Twee bemanningsleden zijn „niet ernstig” gewond geraakt.

De NH90 stortte zondag rond 14.30 uur lokale tijd (20.30 uur Nederlandse tijd) bij Aruba in zee op ongeveer 12,5 kilometer uit de kust. De boordhelikopter van Zr.Ms. Groningen verongelukte aan het einde van een patrouillevlucht. Schip, helikopter en bemanning waren juist twee weken geleden in het Caraïbisch gebied aan de slag gegaan.

De twee omgekomen bemanningsleden zijn de vlieger Christine Martens (34) en de tactische coördinator Erwin Warnies (33), die een partner en een dochter van nog geen twee jaar achterlaat. Reddingswerkers hebben de slachtoffers tevergeefs proberen te reanimeren, nadat ze uit het toestel waren gehaald.

De reddingsmissie na de crash werd bemoeilijkt door harde wind, hoge golven, sterke stroming en invallende duisternis. Zr.Ms. Groningen krijgt ondersteuning van een kustwachthelikopter en een duikteam van defensie om de NH90, plus de zwarte doos, te bergen.

De oorzaak van het ongeval is nog niet bekend. Defensie houdt daarom voorlopig alle NH90’s aan de grond. De Inspectie Veiligheid Defensie (IVD) doet onderzoek naar de toedracht. „Dat zijn we aan onze militairen en de nabestaanden verplicht.”

Rob Bauer, de hoogste baas van de krijgsmacht, betoonde namens de hele krijgsmacht zijn meeleven aan de nabestaanden van de twee omgekomen militairen. „Een heftige schok voor iedereen. In gedachten zijn we bij hen.”

Minister Ank Bijleveld verklaarde mee te leven met de naaste familie van de militairen. „Wij zijn allemaal diep geraakt.” Staatssecretaris Barbara Visser liet weten „diep bedroefd” te zijn. „Ik wens hun naaste familie en vrienden veel sterkte met dit grote verlies.”

Premier Mark Rutte is „diep getroffen” door het helikopterongeluk. „Echt vreselijk nieuws”, zei de premier tijdens een pauze in de onderhandelingen over het EU-coronaherstelfonds. „Ik denk dat iedereen geschokt is bij Defensie, in Nederland. We leven zeer mee met de familie, met nabestaanden. Ik wens hen veel sterkte in deze verdrietige tijd.”

Op het ministerie van Defensie en de complexen van het Defensie Helikopter Commando (DHC) op Vliegbasis Gilze-Rijen hangen de vlaggen halfstok uit rouw voor de overleden vlieger en coördinator. Op defensie.nl is een condoleanceregister geopend.

Black hole

De persconferentie van Bauer begon maandagochtend om 5.00 uur, nadat de nabestaanden waren ingelicht. Voor Zr.Ms. Groningen werd direct na het ongeval een zogenaamde ”black hole” ingesteld, waardoor de bemanning niet meer vrij met de buitenwereld kan communiceren. „Om zo te voorkomen dat ouders, partners en collega’s in Nederland via anderen overvallen worden door dit soort afschuwelijk nieuws”, aldus legerchef Bauer.

De NH90 is een werkpaard van de krijgsmacht. De tweemotorige maritieme gevechtsheli telt drie bemanningsleden en kan veertien manschappen meenemen. Of zes liggende patiënten. Het is de eerste Nederlandse helikopter van dit type dat neerstort. Nederland telt twintig NH90’s, die zijn ondergebracht zijn bij DHC.

De introductie van het toestel ging gepaard met de nodige problemen, zoals financiële tegenvallers en technische gebreken. De levering van de laatste zeven toestellen werd in 2014 tijdelijk opgeschort vanwege roestvorming en slijtage. Duitsland hield in 2015 de toestellen aan de grond nadat bij een NH90 kortsluiting was ontstaan na het gebruik van de blusinstallatie.

Defensie zet de gevechtshelikopter in boven land of vanaf patrouilleschepen, fregatten en amfibische transportschepen. In de West zet defensie de heli onder andere in voor patrouilles en het onderscheppen van drugstransporten.