„Oplaaien virus geeft onzekerheid”

Een tweede lockdown in Israël kan rekenen op verzet van de bevolking, zegt Albert Knoester (60) uit Dimona, een stad in de Negevwoestijn. Hij leidt een huisgemeente in Dimona en is ouderling in een Messiasbelijdende gemeente in Berseba.

De strenge coronamaatregelen brachten veel zelfstandige ondernemers in de problemen, zegt Knoester. „Zij hebben geen inkomsten meer en ontvangen ook geen compensatie van de overheid. Een aantal gezinnen in Tel Aviv moest als gevolg daarvan hun huis verlaten; ze konden de huur niet meer betalen. Op dit moment wonen ze op een camping. Schrijnend.”

Dat het coronavirus weer zo heftig zou oplaaien had Knoester niet direct verwacht. Aanvankelijk ging Israël namelijk voortvarend te werk in de strijd tegen corona, legt hij uit. „Het luchtruim ging dicht en de bevolking ging in volledige lockdown. Het leek erop dat het virus daardoor redelijk onder controle was. Dat blijkt nu toch anders te zijn. Dat zorgt voor onzekerheid.”

De eerste periode van lockdown viel samen met Pesach. Dat was heftig, zegt de voorganger. „We konden de feesten nu niet met de gemeente vieren. Op de gemeenteleden had dat behoorlijk wat impact. Ik hoop dat we in september op Rosh Hasjana, het Joods Nieuwjaar, wel weer samen kunnen zijn. Maar dat is nog maar de vraag nu het virus weer zo om zich heen grijpt.”

Ook persoonlijk ondervindt het echtpaar gevolgen van het coronavirus. Normaal gesproken gaan ze elk jaar in juli en augustus voor hun werkverlof naar Nederland. „We bezoeken dan onze beide moeders. Dit jaar kan dat niet. Dat geeft zorg. Aan de andere kant is het ook fijn dat we juist nu bij onze gemeenteleden zijn. De wereld is in paniek, maar wij geloven dat God door alles heen Zijn gemeente leidt, ook nu.”

„Israël is gewend aan crisissen”

De huidige coronasituatie is te vergelijken met een oorlog, maar dan zonder rakketten, vindt David Phillips uit Zichron. „Je weet nu niet waar de vijand zit.” Phillips is onderhouds- en projectmanager van Ebenezer Home in Haifa. In het verzorgingshuis wonen 26 ouderen.

Vergeleken met de eerste golf is de tweede een stuk heftiger, vindt hij. „Op het hoogtepunt van de eerste uitbraak werden er dagelijks zo’n 600 nieuwe besmettingen gemeld, nu zijn dat er ruim 1600.” Wel worden er nu ook meer tests afgenomen, nuanceert hij. „Dan is het ook wel logisch dat er vaker corona wordt vastgesteld.”

In Ebenezer Home zijn nog geen coronabesmettingen geconstateerd. „Wel hebben we al twee keer laten testen.” De bewoners zijn niet angstig nu het virus weer oplaait, merkt Phillips. „Ons leven ligt in Gods hand, zeggen ze. Als onze tijd gekomen is, zij dat zo.” Dat neemt niet weg dat een tweede periode van lockdown moeilijk voor hen zou zijn, zegt Phillips. „Aan het begin van de crisis namen ze de situatie goed op. Nu komen er wel vragen. Hoelang nog? Moet dit echt?” Sinds een maand is bezoek weer welkom in Ebenezer Home en mogen de bewoners weer naar buiten. „Maar ik verwacht dat het verzorgingshuis binnen afzienbare tijd weer op slot moet.”

Financieel zorgt de coronacrisis voor onzekerheid, legt Phillips uit. Overheidssteun krijgt Ebenezer Home niet. Wel moest de instelling beschermingsmiddelen aanschaffen, stijgt de waterrekening door het vele handenwassen en dalen de giften. „Daarnaast mochten vrijwilligers hier niet meer aan de slag tijdens de lockdown, we moesten dus extra personeel inhuren.”

Al met al is de situatie zorgelijk, zegt Phillips. „Aan de andere kant is Isräel gewend aan crisissen, we kunnen in dat opzicht wel wat hebben.”

„Corona is niet enige zorg”

Dat het coronavirus weer de kop opsteekt, verbaast Ruth Israël, gids en eigenaar van reisbureau Ruth Israëlreizen, uit Jeruzalem niet. „Na de eerste periode van strenge lockdown leek het virus onder controle. Maar de meeste maatregelen werden te snel opgeheven. Dan kun je erop wachten dat het vroeg of laat weer fout gaat.”

De bevolking is de coronasituatie zat, merkt Israël, die zelf sinds maart ook zonder inkomsten zit. „Flink wat werknemers moesten in maart met onbetaald verlof. De werkloosheid ligt op dit moment boven de 20 procent, dat is ontzettend hoog. Ook voor zelfstandige ondernemers is de situatie penibel. Een groot aantal van hen ontvangt nog steeds geen overheidssteun.”

Er leeft veel zorg onder de Israëliërs, zegt Israël. „Ouderen zijn bang voor besmetting en durven soms niet eens hun huis uit. Het merendeel van de bevolking ziet zijn financiële situatie donker in.” De steun voor Netanyahu daalde de afgelopen periode dan ook flink, merkt ze. „Aanvankelijk was er veel lof voor zijn optreden. Maar daarvan is nu weinig meer over.”

Een tweede lockdown acht Israël zeer waarschijnlijk. „De minister van Volksgezondheid zegt: gezondheid voorop. Aan de andere kant benadrukt de minister van Financiën dat de economie weer op gang moet komen, deze situatie is onhoudbaar.” Inmiddels zijn onder meer verschillende wijken in Jeruzalem weer afgesloten en is de boete op het niet dragen van een mondkapje verhoogd van 200 sjekel (50 euro) naar 500 sjekel (125 euro).

Corona is niet het enige wat de staat zorgen baart, zegt Israël. „Zo blijft de situatie rondom Iran en Hezbolla precair. Onze soldaten krijgen extra beperkingen opgelegd, zodat de kans op besmetting onder de mensen die verantwoordelijk zijn voor onze veiligheid zo klein mogelijk blijft.”