Dordrecht herdenkt einde zelfstandig Dubbeldam
Deze week wordt stilgestaan bij het feit dat vijftig jaar geleden Dubbeldam als zelfstandige gemeente ophield te bestaan. „Natuurlijk zijn we nu Dordtenaren, maar daarnaast kunnen we ook Dubbeldammers zijn.”
Dordrecht annexeerde een halve eeuw geleden Dubbeldam om ruimte te krijgen voor de eigen ontwikkeling. „Dubbeldam telde zo’n 10.000 inwoners en deed er alles aan om zich staande te houden tegen het oprukkende Dordrecht”, zegt Hans Berrevoets, een van de initiatiefnemers van de ‘herdenking’. Die ontwikkeling begon in het midden van de 19e eeuw toen Dubbeldam driekwart van het eiland van Dordrecht besloeg. Dubbeldam was qua oppervlakte veel groter dan Dordrecht dat veel meer inwoners telde. „Dordrecht eindigde bij de stadsmuren. In 1871 volgde de eerste grenscorrectie. Dordrecht had grond nodig voor een station, maar de locatie lag op Dubbeldams grondgebied.” Volgens Berrevoets zorgde de Dordtse ‘salamitactiek’ ervoor dat Dubbeldam de daaropvolgende decennia steeds meer grond kwijtraakte. Op 1 juli 1970 werd de gemeente definitief opgeslokt.
„Dordrecht had grote ambities. Bovendien kwam het zo in een klap op 100.000 inwoners.” Volgens Berrevoets baalden de Dubbeldammers van de annexatie. Mede door de weinig subtiele manier waarop die werd uitgevoerd. „Oude komborden van Dubbeldam werden in de sloot aangetroffen. Bij de voormalige gemeentegrens verschenen borden waaruit bleek dat Dubbeldam een wijk van Dordrecht was geworden. Elders werd onder de naam van de oude plaats de nieuwe gemeentenaam gezet. Hier niet.”
En dat terwijl Dubbeldam zo gesteld was op haar identiteit. „Het was een boerendorp. Het leven was er anders dan in Dordrecht: rustiger, vriendelijker, niet zo jachtig. Bovendien was het een kerkelijk dorp. Dordrecht was overwegend ‘rood’, terwijl in Dubbeldam de christelijke partijen een prominente rol speelden en ook de VVD goed vertegenwoordigd was.”
Burgemeester Beelaerts van Emmichoven maakte er net als veel inwoners geen geheim van niks te zien in de overname. Hij wilde de eigen identiteit –zoals het actieve verenigingsleven– van Dubbeldam behouden. Die gemeenschapszin werd vlak voor de overgang bevestigd. „Verenigingen, schoolkinderen en inwoners trokken op 26 juni 1970 in een defilé langs het gemeentehuis aan de Dubbelsteynlaan.”
Dat gemeentehuis bleef tot de laatste dag in gebruik. „Op 30 juni werd Nelleke van Heeren geboren. Vader Jan spoedde zich direct naar de Dubbelsteynlaan om zijn dochter in te laten schrijven. Nelleke is altijd trots geweest op haar vader, omdat ze zo nog net een Dubbeldamse was”, lacht Berrevoets.
Vijftig jaar later is Dubbeldam een Dordtse wijk, veel oud-inwoners wonen inmiddels elders. „Maar velen bleven in hun hart Dubbeldammer. Nog altijd zijn er mensen die treuren om de annexatie. Herinneringen worden gekoesterd, de geschiedenis van het dorp wordt levend gehouden.” Hoe groot de hang naar vroeger is, bleek uit het enthousiasme toen in 2014 op het Damplein een kombord met de naam Dubbeldam werd geplaatst.
Bij dat bord wordt dinsdag herdacht dat Dubbeldam vijftig jaar geleden nog zelfstandig was. De wethouders Stam en Burggraaf worden op ‘Dubbeldams’ grondgebied ontvangen door gastheer Berrevoets. Woensdagmiddag start op het Dordtse stadskantoor een foto-expositie over Dubbeldam. Die dag wapperen op het stadhuis de Dordtse en Dubbeldamse vlag naast elkaar.