Met de toets, die volgens een Europese richtlijn moet worden uitgevoerd, wordt bepaald of een bedrijf gebruikmaakt van de „best beschikbare technieken”. Als blijkt dat Tata meer zou kunnen doen om de uitstoot van SO2 tegen te gaan, dan is het bedrijf verplicht maatregelen te nemen.

Gedeputeerde Jeroen Olthof zegt dat het onderzoek „duidelijk aangeeft op welke punten de vergunning aangepast moet worden”. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, die milieuregels handhaaft in opdracht van de provincie, heeft Tata onlangs verzocht alsnog gegevens aan te leveren voor de toets.

Zwaveldioxide, te herkennen aan de geur van rotte eieren, kan leiden tot longschade. Onderzoeksbureau SPPS verwacht dat de uitstoot van de zogeheten kooksfabrieken van Tata, waar de eerste fase van het onderzoek zich op richtte, fors lager kan. „Door in de vergunning een voorschrift op te nemen een bepaalde maatregel toe te passen is milieuwinst te behalen met een positief gezondheidseffect”, schrijven de onderzoekers. „Deze maatregelen hadden eerder genomen kunnen worden, als de toets eerder was uitgevoerd.”

Uit metingen blijkt dat de wettelijke norm voor SO2 in de omgeving niet wordt overschreden. De strengere norm van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), wordt echter niet overal gehaald. Die norm valt niet af te dwingen, omdat hij in Nederland geen wettelijke status heeft.

In kooksfabrieken worden steenkolen ontdaan van gas. Zo ontstaan zogeheten kooks, waarmee de hoogovens worden verhit waarin ijzererts wordt gesmolten. Ook in dit proces gaat het weleens mis: wanneer steenkool onvoldoende wordt verhit, komen schadelijke gassen vrij. Volgens de vergunning mag dit nooit gebeuren, maar de onderzoekers noemen het „zeer moeilijk” voor Tata om aan die eis te voldoen.

Vorig jaar kwam aan het licht dat andere installaties van Tata Steel, de zogeheten sinterkoelers, anderhalf tot twee keer zoveel stof uitstootten dan volgens de vergunning is toegestaan. Voor de provincie was dat aanleiding om ook de andere fabrieken die voor de staalproductie worden gebruikt te laten onderzoeken. Los daarvan heeft de omgevingsdienst geconstateerd dat Tata teveel stikstofoxiden (NOx) uitstoot. Ook daar moet het bedrijf actie op ondernemen.