De campagne heeft als motto ”Omzien naar elkaar”. Ze moet er mede voor zorgen dat de plaatselijke initiatieven op pastoraal en diaconaal gebied mogelijk blijven. Daarom wordt aan de kerkleden een extra bijdrage gevraagd. De Protestantse Kerk in Nederland, de Rooms-Katholieke Kerk, de Oud-Katholieke Kerk en de Evangelische Broedergemeenten doen mee.

Woordvoerder Anna Kruse van Actie Kerkbalans: „Onze parochies en gemeenten zijn voortdurend bezig met het vormgeven van ”nabijheid” in de anderhalvemetersamenleving. Ze doen fantastisch werk, dat veel mensen mentaal en soms ook financieel op de been houdt.”

Maar die nieuwe manier van omzien naar elkaar brengt extra kosten met zich mee –het livestreamen van diensten, extra pastorale inzet– die parochies en gemeenten nu voor hun rekening nemen. Terwijl er amper geld binnenkomt, omdat er geen gewone diensten en vieringen zijn. „We hebben geen cijfers, maar wel signalen dat de inkomsten van kerken en parochies teruglopen, met name omdat er niet meer gecollecteerd kan worden.”

Uit een enquête van Katholiek Nieuwsblad bleek onlangs dat rooms-katholieke parochies duizenden euro’s aan collectegeld en andere inkomsten mislopen. Soms gaat het plaatselijk om 40 procent of meer.

De Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer in de Protestantse Kerk (VKB) liet na een peiling onder haar leden in mei weten dat kerkrentmeesters over het algemeen „niet in paniek zijn, maar wel reële zorgen hebben, mede afhankelijk van de situatie waarin zij verkeren.”

Penningmeesters van gemeenten binnen de PKN verwachten een daling van 24 procent in de collecteopbrengst. De opbrengsten uit verhuur van het kerkgebouw daalt naar verwachting met 60 procent. Uit die enquête, onder 436 plaatselijke kerken, bleek dat sommige gemeenten „investeringen voorlopig uitstellen”; andere zeggen „financiële acties te plannen om inkomsten veilig te stellen.”

Volgens Kruse verschilt de situatie van plaats tot plaats. „De ene gemeente kan het financieel beter dragen dan de andere. Ook zien we verschil in welke initiatieven er worden genomen om alternatieve bronnen aan te boren. Met deze campagne bieden we alle kerken de helpende hand.”

De kerken ontvangen van Actie Kerkbalans een communicatiepakket met berichten voor website, kerkblad, sociale media en de onlinevieringen. Met deze kant-en-klare materialen kunnen zij een beroep doen op de kerkleden, die gevraagd worden een gift over te maken onder vermelding van ”Extra gift corona”.

De actie is vrijdag gestart. „Er is geen einddatum. We weten niet hoe lang de coronacrisis nog duurt.”

De actie is ook nadrukkelijk geen vervanging van de gewone Actie Kerkbalans, die altijd in januari plaatsvindt, benadrukt Kruse. „Dit is extra, en uniek omdat we dit nog nooit op zo’n wijze aan de kerkleden hebben gevraagd.”

Vanaf 1 juni mogen plaatselijke kerken weer samenkomen met dertig kerkgangers. Veel gemeenten en parochies gaan echter voorlopig ook online door, of stellen het fysiek samenkomen nog een poosje uit.