„Irak is op weg naar vrijheid en democratie en met een vrij Irak is de wereld veiliger en Amerika minder bedreigd”, aldus Bush tijdens zijn vierde toespraak tot de VN.

De president riep de VN-lidstaten op om Irak te helpen bij de wederopbouw. Niet dat men in Washington overigens veel hoop koestert dat dat ook zal gebeuren. Het merendeel van de toehoorders van de president was vorig jaar tegen de Amerikaans-Britse invasie van Irak en meent nu dat Washington en Londen dientengevolge zelf voor de consequenties van de oorlog moeten opdraaien.

VN-secretaris-generaal Kofi Annan opende de algemene vergadering met een ernstige waarschuwing. „Het recht wordt wereldwijd bedreigd”, aldus Kofi Annan. Hij kritiseerde allerlei vormen van geweld van Darfur in Sudan tot Irak waar mensen worden gekidnapt en vermoord, waar burgers het slachtoffer zijn van bombardementen en waar gevangenen worden mishandeld. „Elke natie die in eigen land de wet respecteert moet dat buiten haar grenzen ook doen”, aldus Annan.

De secretaris-generaal irriteerde de Amerikanen vorige week danig door de oorlog in Irak „illegaal” te noemen oftewel in strijd met het handvest van de Verenigde Naties. Bush verdedigde de invasie dinsdag als consequentie van resolutie 1441 van de VN-Veiligheidsraad waarin de Iraakse leider Saddam Hussein werd gedreigd met „consequenties” als hij niet zou ontwapenen. Volgens Kofi Annan was er voor de invasie echter een aparte resolutie nodig geweest. Daarvoor was vorig jaar echter geen meerderheid te vinden en volgens de Amerikanen was dat ook niet nodig.

Democratisch presidentskandidaat John Kerry zette dinsdag vanuit Florida zijn scherpe kritiek op het Irak-beleid van president Bush voort. „Bush doet het tegenover dit internationale gezelschap in New York voorkomen alsof alles prima verloopt in Irak, terwijl de hele wereld ziet dat het daar een chaos is. De president heeft geen enkele geloofwaardigheid meer wat Irak betreft”, aldus Kerry tijdens een persconferentie in Jacksonville. Hij pleitte voor meer internationale samenwerking, een snellere opbouw van Iraks economie, betere training van Iraks nieuwe leger en een exitstrategie voor de Amerikaanse troepen.

„Wat Kerry voorstelt, is in grote lijnen precies wat de regering probeert, zij het niet met veel succes”, meent politiek analist Ivo Daalder van het Brookings Research Institute in Washington. Volgens de scenario’s van zowel Bush als Kerry blijven er nog jaren Amerikaanse troepen in Irak. Het conservatieve Cato Research Institute meent dat dat fataal zou zijn voor de democratische ontwikkeling van Irak. In een rapport ”Exiting Iraq” pleitte het instituut dinsdag voor een zo snel mogelijk vertrek van de Amerikaanse troepen. „Zolang er Amerikaanse troepen in Irak blijven, wordt elke regering gezien als een verzameling vazallen van Washington. Bovendien vallen de Iraakse leiders veel te makkelijk terug op de Amerikanen. Als wij echter vertrekken, moeten zij hun eigen beleid uitstippelen, hetgeen hun legitimiteit verhoogt”, aldus Chris Pebble, directeur buitenlands onderzoek van het Cato Institute.