Dat zei chef infectieziekenbestrijding Jaap van Dissel woensdagmorgen tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer.

Het onderzoek moet uitwijzen hoe trouw Nederlanders nog zijn met het in acht nemen van bijvoorbeeld het anderhalvemeterafstandscriterium.

Verder blijft het RIVM meerwaarde zien in data die afkomstig zijn uit mobieletelecomnetwerken. Het instituut denkt daarmee beter zicht te krijgen op de verplaatsingen op bevolkingsniveau. Minister De Jonge (Volksgezondheid) heeft al aangekondigd dat hij de Telecommunicatiewet tijdelijk zo wil aanpassen dat het RIVM op basis van de aantallen in een gemeente aanwezige mobiele telefoons kan uitrekenen hoeveel personen daar per uur aanwezig zijn. Andere toepassingen, zoals bijvoorbeeld voor opsporingsdoeleinden, zijn uitgesloten.

Al de gegevens bij elkaar moeten het RIVM helpen tijdig zicht te krijgen op mogelijke nieuwe virusuitbraken. „Het gaat om waarschuwingssignalen”, zo zei Van Dissel. De meest betrouwbare meetgegevens worden overigens gevormd door de uitslagen van de coronatesten, die als het goed is over enkele weken grootschalig kunnen worden afgenomen onder de bevolking.

Inzet van De Jonge is dat elke burger met klachten vanaf juni de coronatest kan ondergaan in zogenaamde teststraten die de GGD’s daar voor hebben ingericht. Wie positief wordt getest dient vervolgens 14 dagen in quarantaine te gaan. Ook diens huisgenoten krijgen dat dringende advies. Personen die langer dan 15 minuten op minder dan anderhalve meter afstand contact hadden met een besmette patiënt wordt dringend geadviseerd om 14 dagen zoveel mogelijk thuis te blijven. De groep die wat afstandelijker contact had wordt geadviseerd extra alert te zijn op symptomen die kunnen wijzen op een besmetting met het coronavirus.

De Jonge bevestigde woensdag dat de GGD’s de zogeheten nauwe contacten van besmette personen niet alleen schriftelijk, maar ook telefonisch zal benaderen om hen te informeren en te adviseren. Eerder leken de GGD’s daar weinig voor te voelen, maar met name de Tweede Kamer liet weten erg te hechten aan telefonisch contact.

Voor het gericht loslaten van het anderhalvemetercriterium voor bepaalde burgers is het nog te vroeg, waarschuwde Van Dissel in antwoord op een vraag van FVD-Kamerlid Baudet. Die vroeg of het RIVM een profiel kan geven van burgers bij wie een Covid-19-infectie waarschijnlijk zonder complicaties verloopt. Zo’n beeld is niet te geven, stelde Van Dissel. Op de intensive cares hebben volgens hem ook Covid-19-patiënten gelegen zonder onderliggende gezondheidsproblemen.

De afgelopen week vroeg de regering het RIVM in kaart te brengen wat de rol van ventilatiesystemen is bij de verspreiding van het SARS-CoV-2-virus. Van Dissel noemde als tussentijdse conclusie dat dit nog niet is opgehelderd. Vooralsnog gaat het RIVM ervan uit dat deze systemen geen rol van belang lijken te hebben gespeeld in de epidemie. Er is daarom volgens Van Dissel geen reden om het huidige beleid aan te passen.

Ook de risico’s van zingen en het anders gebruiken van de stem dan bij het normale spreken, zijn volgens het RIVM nog niet dermate grondig in kaart gebracht dat stellige uitspraken mogelijk zijn. Er wordt volgens Van Dissel nog onderzocht of er bij het zingen of schreeuwen druppels worden verspreid die anderen kunnen besmetten. „We gaan met collega’s in andere landen bespreken en onderzoeken of zingen, het spelen op blaasinstrumenten en airconditioning in gesloten ruimtes bijdragen aan de verspreiding van het virus. Maar het is nu te vroeg om daar al conclusies over te trekken”, zei hij.