Dat adviseert de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) het kabinet, dat om advies had gevraagd. Volgens de raad is er snelle actie van de internationale gemeenschap geboden om kwetsbare landen te ondersteunen in de strijd tegen de gevolgen van het coronavirus. De „enorme nood” in Afrika en elders „raakt ons in het hart en doet een klemmend beroep op onze solidariteit”, aldus de AIV. Niet alleen „medemenselijkheid” zet aan tot acuut handelen, stelt de AIV. Het is „welbegrepen eigenbelang” om de pandemie op andere plaatsen te bedwingen.

De AIV adviseert om een „samenhangend pakket” te ontwikkelen waarin medische hulp en gezondheidszorg, voedselhulp en een sociaal vangnet, sociaaleconomisch perspectief en steun voor vluchtelingen en ontheemden een plaats hebben. Er is „grote behoefte aan transportcapaciteit voor het vervoer van medische voorzieningen en voedselhulp” naar kwetsbare landen. Daarom adviseert de raad het kabinet om een Nederlands luchttransportinitiatief in gang te zetten.

Volgens de organisatie moet de Europese Unie een leidende rol spelen door „daadwerkelijke en genereuze ondersteuning te bieden.” Ook moet de EU de positie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) versterken.

Geen verlaging

Naast het advies om 1 miljard euro beschikbaar te stellen voor de acute noden, wijst de AIV op het belang van voldoende middelen op de lange termijn om op „duurzame wijze” vorm te geven aan de toekomst van partnerlanden. Bij die ambitie past „in geen geval” een verlaging van het nu beschikbare, „reeds historisch lage”, budget voor ontwikkelingssamenwerking.

Partos, de Nederlandse brancheorganisatie voor ontwikkelingssamenwerking, reageert positief op het advies om 1 miljard euro vrij te maken voor het ledigen van acute noden. De organisatie noemt het verder verstandig om het huidige ontwikkelingsbudget op peil te houden. „Juist nu moeten we de allerarmsten niet in de steek laten.”

Prisma, de koepel van een twintigtal christelijke ontwikkelingsorganisaties, laat weten blij te zijn met het advies om 1 miljard euro vrij te maken. „Het is belangrijk dat we als land –ook in tijden van crisis– zorg dragen voor de meest kwetsbaren op deze wereld.” De organisatie wijst erop dat ontwikkelingslanden anders ook secundaire gevolgen van de pandemie zullen ondervinden, zoals armoede en honger door lockdown-maatregelen. Volgens Prisma kunnen religieuze en levensbeschouwelijke leiders een grote rol spelen bij het tegengaan van verdere verspreiding van het coronavirus. „Vanwege het aanzien dat zij veelal hebben in gemeenschappen kunnen zij een belangrijke rol innemen, bijvoorbeeld met betrekking tot het verstrekken van informatie, het bevorderen van gedragsverandering, maar ook bij het aanpakken van stigmatisering.”

Woord en Daad onderstreept het AIV-advies om een samenhangend pakket van noodmaatregelen samen te stellen, aldus de organisatie in een reactie op het rapport. Om de meest kwetsbare situaties op te sporen en geld op een efficiënte manier te besteden, moet er bij de bestrijding van de crisis ook worden samengewerkt met het maatschappelijk middenveld in ontwikkelingslanden, vindt Woord en Daad.