„Irak beschikte niet over kernwapens”
Irak beschikte vorig jaar niet over massavernietigingswapens, maar het regime van Saddam Hussein smeedde wel plannen voor de productie daarvan na de eventuele opheffing van VN-sancties.
Dat is de conclusie van een rapport dat werd opgesteld door de Amerikaanse wapeninspecteur Charles Duelfer en zijn onderzoeksteam.
Een voorlopige versie van het rapport circuleert momenteel in Washington waar de definitieve versie over enkele weken verwacht wordt. Het rapport van Duelfer komt in grote lijnen overeen met het interim-rapport dat zijn voorganger David Kay elf maanden geleden presenteerde. Kay stapte daarna op en hij werd in januari opgevolgd door Charles Duelfer.
Deze heeft met zijn medewerkers in de afgelopen maanden meer documenten bestudeerd, meer plaatsen onderzocht en meer Irakezen verhoord over het programma voor massavernietigingswapens van Saddam Hussein. Duelfer komt tot de conclusie dat Bagdad wel plannen smeedde om massavernietigingswapens te gaan produceren zodra de VN-sancties tegen Irak plus bijbehorende wapensinspecties opgeheven zouden worden. Daartoe had Iraks inlichtingendienst een aantal kleine laboratoria ingericht.
Deze laboratoria zouden in staat geweest zijn om sommige chemische en biologische stoffen in kleine hoeveelheden aan te maken. Volgens het rapport van Duelfer „eerder bedoeld voor moordaanslagen dan voor massaal gebruik.” Het rapport heeft geen aanwijzingen gevonden voor een hervatting van Iraks nucleaire wapenprogramma. Het rapport zal koren op de molen zijn van critici van de invasie van Irak, die door de regering-Bush werd verantwoord met Iraks „dreiging met massavernietigingswapens.”
President Bush spreekt tijdens zijn herverkiezingscampagne nu echter van de „toenemende dreiging” die er uitging van het regime in Irak en de mogelijkheid dat Bagdad massavernietigingswapens ter beschikking zou stellen aan terreurorganisaties. De groep van Duelfer heeft nog niet onderzocht of er enige waarheid schuilt in de bewering van sommige bronnen dat Saddam Hussein Iraks massavernietigingswapens naar het buitenland heeft gebracht vóór de Amerikaans-Britse invasie die vorig jaar maart begon.
Volgens het Duelfer-rapport werkte Bagdad wel actief aan de productie van raketten met een grotere actieradius dan was toegestaan volgens de VN-sancties die werden afgekondigd na de Golfoorlog in 1991. Irak was in 1990 Koeweit binnengevallen, waarna een grote internationale coalitie onder leiding van de VS de Irakezen daar weer verdreef. De VN kondigden vervolgens sancties af die pas zouden worden opgeheven als VN-wapeninspecteurs zouden hebben vastgesteld dat Irak niet meer over massavernietigingswapens beschikte.
In 1998 kwam er een eind aan deze wapeninspecties. Die werden eind 2002 hervat, maar de VN trok de wapeninspecteurs in maart 2003 terug toen duidelijk werd dat Washington en Londen hun invasie van Irak wilden doorzetten en niet op de conclusies van de wapeninspecteurs wilden wachten. Na de invasie begonnen Amerikaanse wapeninspecteurs hun eigen zoektocht naar massavernietigingswapens, maar die heeft niets opgeleverd. Het is nog niet helemaal duidelijk of het komende rapport van Duelfer het eind markeert van de Amerikaanse inspecties, of dat het werk van de zogeheten Iraq Survey Group nog wordt voortgezet om overgebleven vragen te onderzoeken.