Tot hun verrassing hoort de familie Van Dam eind februari dat ze hun adoptiedochtertje Hannah kunnen komen ophalen. „Gezien de fase in het adoptieproces waarin wij zaten, hadden wij dit pas halverwege dit jaar verwacht”, zegt Rosanne van Dam dinsdag vanuit Pretoria, de bestuurlijke hoofdstad van Zuid-Afrika.

Gauw maakt het tweetal alles voor vertrek in orde. Op 17 maart stapt de familie in het vliegtuig. Een dag eerder dan gepland, want zondag 15 maart kondigt de regering van president Cyril Ramaphosa strengere maatregelen af vanwege de dreiging van het nieuwe coronavirus. „Toen wilden we er zo snel mogelijk heen, we waren bang dat we anders het land niet meer in mochten en zouden worden teruggestuurd.”

Lockdown

Na aankomst in Zuid-Afrika moest de familie preventief twee weken in quarantaine. „Toen die tijd erop zat, gold er inmiddels een lockdown in heel het land en konden we nergens meer heen. Ook de laatste rechtszaak om het ouderschap over Hannah te krijgen, ging niet meer door.”

Op dit moment staat het dodental in Zuid-Afrika als gevolg van Covid-19 op dertien en is van zo’n tweeduizend mensen bekend dat ze het virus hebben. Daarmee is Zuid-Afrika het zwaarstgetroffen land van Afrika. Passagiersvluchten richting Nederland vertrekken er niet meer. De Nederlandse ambassade in Pretoria bood aan het gezin op de lijst te zetten voor een repatriëringsvlucht. „Dat aanbod hebben we afgeslagen. We moeten dan zonder Hannah terug en onze aanvraag komt mogelijk onderaan de stapel. Blijven betekent dat we de druk bij de instanties kunnen opvoeren en we kans hebben dat de rechtszaak plaatsvindt zodra de lockdown is opgeheven.”

Sirene

De Van Dams slijten hun dagen in het appartement waar ze verblijven. Rosanne, verloskundige van beroep, helpt Shawn (10) en Josiah (7) bij hun schoolwerk. Martin heeft een eigen marketingbedrijf en probeert op afstand weer wat werk op te pakken. Na het werk stappen ze in het zwembad in de tuin, want het is 30 graden. En ze klauteren dagelijks op het klimrek om over het hek te kijken als er weer eens een sirene loeit. Buiten het hek komen zonder geldige reden is ten strengste verboden. Je kunt er zelfs voor in de gevangenis komen. Alleen voor de boodschappen mag een gezinslid het complex verlaten.

Voorlopig duurt de lockdown minimaal tot volgende week donderdag. Maar de Veenendalers houden er rekening mee dat ze langer moeten blijven. „We hebben nu eind mei terugtickets geboekt. Dat is niet leuk. We vinden het met name verdrietig dat Hannah nog niet bij ons is. Onze spaarpot moeten we ook danig aanspreken, want naast onze hypotheek moeten we nu ook het vakantiehuisje betalen.”

Toch benadrukt het gezin dat ze ondanks alles in de eerste plaats hun zegeningen tellen. „We hebben elkaar, zijn gezond, kunnen voorlopig in het appartement verblijven en hebben genoeg te eten.”

In 2013 en 2015 maakten Martin en Rosanne van Dam ook al een adoptiereis. „Dit is de spannendste. We hebben geen idee wanneer we terug kunnen. Het is een les in loslaten en geduld. Maar we geloven en ervaren dat Hannah bij ons moet komen en hebben dit er voor over.”

Duizenden wachten nog op terugvlucht

Nederland repatrieerde inmiddels tweeduizend in het buitenland gestrande Nederlanders. Verantwoordelijk minister Blok liet dat dinsdag weten. Vele duizenden Nederlanders wachten nog op een vlucht naar hun vaderland.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken riep op 23 maart www.bijzonderebijstandbuitenland.nl in het leven. Gestrande Nederlandse reizigers kunnen zich daar melden. Inmiddels registreerden zich er zo’n 25.000 mensen, hoewel er ook veel registraties dubbel of ongeldig zijn. De site sloot eind woensdagmiddag, volgens Blok omdat er nog maar „heel weinig” meldingen binnenkwamen.

De komende dagen worden nog zo’n 2500 Nederlanders opgehaald uit Peru, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Ook daarna gaat het repatriëren nog door.

Blok zegt te werken aan een oplossing voor een paar honderd Nederlanders in Marokko. Dat land laat vooralsnog geen repatriëringsvluchten toe.

Het gezin Van Dam houdt een blog bij op terdege.nl.