Adriaan Both (48) uit Yerseke, werkzaam bij een bouwmateriaalhandel in Terneuzen, vader van vijf kinderen:

„Eerlijk gezegd is het thuis bij ons nogal hectisch. Een stuk of vijf mensen hebben allemaal een computer nodig, onder meer voor schoolwerk. Je zit deze dagen op elkaars lip. Dat zorgt voor problemen. Onze dochter is verkouden en ging niet naar haar werk in een bejaardentehuis.

Mijn vrouw tobt met de ziekte MS. Juist daarom was ik deze maand gaan experimenteren met meer thuiswerken, om haar te ontlasten. Vanwege de coronacrisis zit ik nu fulltime thuis te werken. Ik moet best veel bellen. Dat kan lastig zijn, als de kinderen om me heen nogal wat geluid produceren.

Voor mijn vrouw is de crisis behoorlijk heftig. Ze is al gevoelig voor prikkels, maar nu de kinderen overdag noodgedwongen thuis zijn, is het voor haar dubbel zo moeilijk. Als het even kan, bivakkeert ze in de tuin buiten.

In de Albert Heijnwinkel in Yerseke waren allerlei schappen dinsdagmorgen al snel leeg. Zuivel en brood waren grotendeels weg. Een complete kaalslag. Ik hoorde dat mensen ’s morgens al vroeg op de stoep staan om als eerste brood te kunnen kopen.”

Ellen van Ruitenburg (50) uit Krimpen aan den IJssel, predikantsvrouw en moeder van negen kinderen:

„De bruiloft van onze zoon op 2 april gaat niet door. Dat is erg sneu en best verdrietig. Als de Nederlandse overheid niet overgaat op een totale lockdown (waarbij je alleen naar buiten mag als het hoogstnoodzakelijk is, JV), gaat de huwelijksvoltrekking op het gemeentehuis wel door. Mijn man en ik en de ouders van onze schoondochter hopen dan getuigen te zijn. Mijn schoondochter wil op 2 april een trouwjurk dragen. Ze vindt het leuk dat ze die jurk dan later nog een keer aan kan.

Mijn man zegt pastorale bezoeken af, catechisaties gaan niet door. Best apart dat hij nu ’s avonds thuis is. Onze nog thuiswonende kinderen waren maandag thuis. Drie van hen zijn later op de dag in de auto een rondje gaan rijden en kochten wat lekkers. Eigenlijk best mooi dat ze elkaar dan even vinden. De vraag is: Waarom overkomt deze crisis ons? Brengt dit op onze plaats voor de Heere? Zien we dat Hij lankmoedig is over ons?”

Douwe de Vries (60) uit het Friese Oudemirdum, heeft slagerij:

„Bij mij in de slagerij is het drukker dan normaal. Ik denk dat burgers angstiger worden en grotere winkels mijden. Mensen die normaal gesproken mijn slagerij voorbijlopen, gaan nu met een tas vol de deur uit. Vaak gehakt, dat wordt hier in het noorden sowieso al veel gegeten.

In mijn winkel gaat het over niets anders dan corona. Ik hoor dat kapsters niet meer willen werken en dat pedicures niet meer naar klanten durven. Ik zou daar zelf denk ik wat makkelijker in staan. Het is goed om extra je handen te wassen en afstand te bewaren. Je kunt wel in paniek raken, maar laten we nuchter blijven.

Laten we wat vertrouwen hebben. Ik denk aan zondag 10 van de Heidelberger Catechismus (over de voorzienigheid van God, JV). Ik heb de toespraak maandagavond van premier Rutte meegekregen. Hij vertelde een eerlijk verhaal. Als we helemaal geen maatregelen nemen, wordt het een enorme puinhoop in de zorg. Hij wil de uitbraak uitsmeren over langere tijd.”

Brand van Rijn (60) uit Elim (gemeente Hoogeveen), heeft een kleine trappenfabriek:

„Ik kan in mijn bedrijfshal bij mijn woning nog prima doorwerken. Ik moet hout bestellen, en heb nog niet gehoord dat die bestelling niet door zou gaan. Hout wordt met heftrucks gelost. Daar komt niemand met zijn vingers aan.

Thuis hebben we afgesproken dat we verjaardagen nu even overslaan. Je weet niet of je drager bent van het virus en wilt anderen gewoon niet aansteken. God heeft er wat mee te zeggen dat er een virus over de wereld raast en dat dat vreselijke gevolgen heeft.”

Jenny de Witte (27) uit Veenendaal, arbeidsrechtjuriste bij een accountantskantoor:

„Wij hebben het razend druk. Voor heel veel ondernemers heeft de coronacrisis gigantische gevolgen. Zo zijn we druk bezig met het aanvragen van werktijdverkorting voor tal van bedrijven. Onze klanten vragen om advies. Een restauranthouder wil bijvoorbeeld weten wat hem te doen staat nu hij zijn zaak tijdelijk moet sluiten. Hoe moet je omgaan met langlopende contracten als je tijdelijk niet aan je verplichtingen kan voldoen? Mijn man, ict’er, werkt vanwege de crisis momenteel thuis. De toespraak van premier Rutte vond ik evenwichtig. De premier laat zich niet leiden door emoties, maar gaat af op adviezen van deskundigen.”

Meta Flikweert (66) uit het Zeeuwse Oosterland:

„Normaal gesproken doe ik vrijwilligerswerk in een verzorgingshuis in Bruinisse. Daar help ik bijvoorbeeld bij de maaltijd. Dat gaat nu niet door. Volgende week zou ik samen met een paar andere vrouwen op visite gaan in Emmen, bij een oud-collega. Maar die reis stellen we uit.

We leven in crisistijden, maar ik wil daar niet te krampachtig mee omgaan. Als mijn kleinkinderen bij mij op visite willen komen, vind ik dat prima. Zolang ze maar niet snotteren. We laten ons niet van de wijs brengen. Thuis is genoeg te doen. Denk aan een bordspelletje met mijn kleinzoon. We weten dat er een God is, Die alle dingen bestuurt en regeert. Dat geeft rust en bewaart ons ervoor dat we ons laten leiden door de emotie van dit moment.”

Maarten Kuijt (56) uit Katwijk, werkzaam bij een farmaceutische fabriek:

„Onze fabriek wil door blijven draaien. Wij maken epilepsiemedicijnen voor mensen over de hele wereld. De aanvoer van grondstoffen uit China dreigde te stagneren, maar gaat gelukkig door. In onder meer gesprekken is er op ons bedrijf aandacht voor hygiëne en veiligheid. In de kantine moeten we bijvoorbeeld anderhalve meter uit elkaar zitten. Geen deurknoppen vastpakken, goed handen wassen, bij hoesten meteen thuisblijven. Wij zijn door de zorg benaderd om mondkapjes te leveren. Ik heb begrepen dat we er dinsdag 1200 aan de zorg hebben verstrekt.

Mensen worden angstig van zo’n virus. Je kunt de dreiging niet zien, niet grijpen. Thuis spreken we veel over de crisis. Corona is als een stem die wereld overgaat. We kunnen niet blijven leven zoals we leven: zo aards, zo ruim. De Heere komt met maatregelen. Niet om mensen pijn te doen, maar om in barmhartigheid mensen naar Hem toe te trekken.”

Aline Smit (42) uit Elspeet, moeder van drie kinderen, werkzaam in gehandicaptenzorg:

„Ik ben zelf niet fit, de fut is er uit. Ik lig al een paar dagen in bed. Of het corona is, weet ik niet. Het kan goed griep zijn. Mijn moeder is zwak. Ik kan nu niet naar haar toe. Anderen zorgen voor haar.

Anderhalve meter afstand bewaren, dat vind ik wel lastig. Als gezin zit je met elkaar op de bank. In de gehandicaptenzorg werkt zo’n afstand aanhouden niet. Mensen zitten aan je. Bij Adullam Gehandicpatenzorg hebben ze maatregelen genomen. Ze proberen groepen gescheiden te houden. Woon je met mensen samen, dan werk je ook met hen en vermeng je je niet met een andere groep.

Mijn dochter heeft dinsdagochtend in Elspeet op de Boaz-Jachinschool een stapeltje boeken opgehaald. De kinderen moesten in gescheiden groepen komen. De ene keer de leerlingen van wie de achternaam eindigt met een A tot en met D. En dan een half uur later kinderen met een achternaam die weer met andere letters beginnen. Mijn zoon van 15 jaar, die ook niet naar school mag, vermaakt zich wel. Hij werkt voor boeren. Kippen vangen bijvoorbeeld.

Aan de ene kant vind ik het hartverwarmend hoe de overheid probeert voor het volk te zorgen. Dat proefde ik in de toespraak van Rutte. Toch miste ik wat in zijn verhaal. Het sprak er niet over dat we onze toevlucht moeten zoeken bij God. Een gemiste kans. We weten dat we het leven niet in onze hand hebben. Maar goed, als iemand binnen mijn familie corona zou hebben, zou ik misschien niet zo rustig zijn.”

Emma van Es (68), moeder van elf kinderen, komt van Den Burg (Texel):

„Mijn zoon heeft een darmontsteking en zou deze week een afspraak hebben in het ziekenhuis van Den Helder. Maar die afspraak is afgelast.

Voor zover bekend is er op Texel nog geen corona vastgesteld. Artsen roepen de Texelaars op om op de veerboot zo veel mogelijk in hun auto te blijven zitten. En in de bus afstand tot elkaar te bewaren.

Gerard van den Berg (80) uit Barneveld:

„Ze zeggen dat ik tot de kwetsbare doelgroep behoor, maar ik ervaar dat niet zo. Mijn vrouw en ik waren bij de dokter voor de driemaandelijkse controle. Ik kreeg medicijnen voor mijn hart. De dokter zei: „Ga lekker in de frisse buitenlucht lopen.” Met mijn vrouw maak ik een wandelingetje in de buurt. De kinderen bellen eerst, voordat ze op visite komen. Ze vragen dan hoe het gaat. Als ik dan zeg dat ik niet verkouden ben, komen ze langs. In Barneveld hamsteren ze behoorlijk. Melk, yoghurt, het was op.

Ik ben geen Rutte-man, maar de minister-president heeft het maandag keurig gedaan. Zijn toespraak gaat dwars door je heen. Er heerst angst voor het coronavirus. De wereld kan van alles schreeuwen, maar God bestuurt alle dingen. Dat geeft rust. Dan kom je niet in de put terecht. Het beste is om op je knieën te gaan.”