Coronavirus hoeft niet tot recessie te leiden
Ondanks alle maatregelen om verspreiding te voorkomen, wordt het coronavirus in steeds meer landen aangetroffen. Toenemende angst voor grote economische schade is dan ook niet verwonderlijk.
Die schade verloopt via twee kanalen. Door de sluiting van winkels en door reisverboden blijven in grote delen van China de consumenten thuis. Dit raakt ook westerse bedrijven die daar veel verkopen.
Het andere kanaal loopt via de productie. Tal van bedrijven in het Westen, denk aan autofabrieken in Duitsland, slaan productieonderdelen niet meer op grote schaal in eigen magazijnen op. Zij importeren die uit verschillende landen, precies wanneer ze nodig zijn. We spreken dan van een just in time productieproces. China is bijna altijd een belangrijk land als het gaat om onderdelen. Door restricties en doordat veel fabrieken er een tijdlang niet open waren, is het aanvoerproces verstoord.
Bedrijven hebben doorgaans een voorraad voor enkele weken. De onderdelen worden vaak per schip van China naar Europa gebracht. Veel schepen zijn voor de uitbraak van het virus uitgevaren, tekorten aan onderdelen kunnen de komende maanden optreden.
Omdat China het epicentrum is van de uitbraak, zullen de economische gevolgen daar waarschijnlijk het grootst zijn. In het Westen is het effect eveneens in de eerste helft van het jaar te verwachten. Gezien het feit dat de economische groei al voor de uitbraak van het virus vertraagde, kan dat in sommige landen, zoals Italië, Frankrijk en Duitsland, tot een krimp leiden.
De kans is echter groot dat dit effect tijdelijk zal zijn. De virusuitbraak zal uiteindelijk stoppen. Een vergelijking met de SARS-epidemie in 2003 ligt voor de hand. Ook toen was er even een negatief effect op de groei en op de financiële markten, maar na enkele maanden trokken beide weer hard aan.
De overheid in China zal extra groeibevorderende maatregelen nemen, omdat er meer op het spel staat dan alleen economische groei. Mkb-bedrijven hebben het er lastig. Ze zijn goed voor ruim 80 procent van alle banen. Als er grote aantallen omvallen, zal de werkloosheid stijgen, waarna sociale onrust op de loer ligt. Veel mkb-bedrijven kunnen het hooguit enkele maanden uithouden en de regering in Beijing weet dat maar al te goed.
Het productieproces in China normaliseert langzaam weer. Steeds meer bedrijven openen hun deuren. Enquêtes laten zien dat consumenten van plan zijn de komende tijd een inhaalslag te maken met hun bestedingen. Wat de economie verliest in de eerste maanden, kan weleens goedgemaakt worden in de rest van het jaar. Hetzelfde geldt voor de stilgevallen productie. De inhaalslag jaagt de groei aan.
Daarnaast is er nog een gunstig effect te verwachten voor de groei. De huidige situatie kan overheden in Europa ertoe aanzetten de economie te stimuleren via een ruimer begrotingsbeleid. In Hongkong gebeurt dat op een heel nieuwe manier: alle volwassenen krijgen er eenmalig ruim 1000 euro om uit te geven.
Wat voor Europa zoden aan de dijk zou zetten, is als Duitsland dat in een of andere vorm ook doet. Het coronavirus kan het laatste zetje zijn voor de regering in Berlijn om daadkrachtiger in actie te komen. De uitbraak hoeft dus niet per definitie tot een recessie te leiden.