’Kamer werd voor het lapje gehouden’
De Tweede Kamer is jarenlang „voor het lapje gehouden" bij de besluitvorming over de Betuwelijn. Dat zei voormalig CDA–Tweede–Kamerlid Leers woensdag tegen de commissie–Duivesteijn.
Leers was en is nog steeds voorstander van de aanleg van de Betuwelijn, mits voldaan zou worden aan harde voorwaarden. Achtereenvolgende ministers van Verkeer hebben steeds ten onrechte de schijn opgehouden dat daaraan voldaan zou worden.
Een van die voorwaarden was de aanleg van een ’noordtak’ van de Betuwelijn, maar die werd later geschrapt door PvdA–minister Netelenbos. De commissie ondervroeg Leers vooral over een andere „voorwaarde", dat er private financiering zou komen.
In 1993 zei toenmalig minister Maij dat er zonder een bijdrage van het bedrijfsleven geen spa de grond in zou gaan. Het zou in 1994 voor toenmalig minister Zalm van Financiën al duidelijk zijn, dat de private financiering niet haalbaar was. Pas in 1999 schreef Netelenbos aan de Tweede Kamer dat niet geprobeerd was om private financiering te verkrijgen. Voor Leers was dat reden om de steun van de CDA–fractie aan de Betuwelijn in te trekken.
Minister Zalm wordt woensdagmiddag aan de tand gevoeld door de commissie, die halverwege de hoorzittingen in haar onderzoek naar megaspoorprojecten is. Netelenbos is volgende week aan de beurt.
Leers vindt dat de Kamer na het principebesluit over grote projecten de controle op de uitvoering anders moet regelen. Eventueel zou de Algemene Rekenkamer dat moeten doen, of de commissie Financiën, in plaats van de commissie Verkeer en Waterstaat. Volgens Leers zal de Kamer, zoals de voorgeschiedenis van de Betuwelijn aantoonde, altijd een informatieachterstand hebben ten opzichte van de regering en verdeeld zijn, wat haar positie verzwakt en waarvan de minister gebruik van zal maken.
De CDA’er, tegenwoordig burgemeester van Maastricht, zette zich ook af tegen ’bestuurlijke krachtpatserij’ en ’politiek opportunisme’, die beide speelden bij het spoorproject. Overigens bekende Leers dat hij zich daar ook schuldig aan had gemaakt. „Mensen gaan zo het geloof in de politiek verliezen. We jagen ze op de barricaden."