Buitenland

Russen de straat op tegen terrorisme

Meer dan 100.000 mensen zijn op de tweede dag van nationale rouw in Rusland dinsdag de straat op gegaan om zich uit te spreken tegen terrorisme. Maar er was nauwelijks kritiek te horen op de bedenkelijke wijze waarop de autoriteiten met de gijzelactie in Beslan zijn omgegaan.

Van onze correspondent
8 September 2004 11:37Gewijzigd op 14 November 2020 01:36

De enige uitzondering hierop vormde een demonstratie in Noord-Ossetië zelf. Daar eisten demonstranten voor de tweede achtereenvolgende dag het aftreden van hun president en beschuldigden ze de autoriteiten van leugenachtigheid.

De rest van de antiterroristische massabijeenkomsten verliep opvallend rustig. Ze hadden overal in het land plaats, zelfs in de Tsjetsjeense hoofdstad, Grozny. De grootste demonstratie was in Moskou, waar aan het einde van de middag zich zo’n 100.000 mensen nabij het Kremlin verzamelden.

Ze droegen spandoeken met teksten als ”Wij geven Rusland niet aan terroristen” en ”Poetin, wij zijn met jou”. Ook waren er meer politiek getinte boodschappen te lezen, zoals ”Groot-Brittannië, lever Zakajev uit aan Rusland”.

Deze tekst verwijst naar de Tsjetsjeense rebel Achmed Zakajev die in Londen politiek asiel heeft gekregen ondanks heftige protesten van het Kremlin. De Russen beschuldigen het Westen er al langer van Tsjetsjeense rebellen in bescherming te nemen.

De verzamelde menigte in Moskou werd toegesproken door vertegenwoordigers van maatschappelijke en religieuze organisaties. In de soms met patriottisme doorspekte speeches riepen ze op niet bang te zijn voor terrorisme en terug te vechten. „Als het volk zich verenigt, zal Rusland uiteindelijk overwinnen”, aldus een van de sprekers.

Een van de laatste sprekers was de Moskouse burgemeester, Joeri Loezjkov. Hij hield zijn publiek voor dat terroristen zich overal in de stad kunnen ophouden, „zelfs in je eigen woning.” Hij riep daarom op tot nog strengere registratieregels voor bezoekers „van buiten de stad.”

De grote opkomst is opvallend, omdat Russen normaal gesproken nauwelijks nog de straat op zijn te krijgen. De enkele demonstraties tegen de oorlog in Tsjetsjenië de afgelopen jaren brachten bijvoorbeeld niet meer dan enkele honderden mensen op de been.

Hoewel de bijeenkomsten spontaan lijken te zijn georganiseerd, zien liberale politici er de hand van het Kremlin achter. Dat zou de patriottisch getinte demonstraties bewust hebben aangegrepen om de aandacht af te leiden van de groeiende kritiek op de eigen falende rol bij het verloop van de gijzeling. Volgens Irina Chakamada van de liberale partij SPS was er tijdens de demonstraties geen ruimte voor de vraag hoe dergelijke gijzelacties in de toekomst voorkomen kunnen worden.

Ook op andere fronten is het Kremlin een tegenoffensief begonnen om de groeiende kritiek uit binnen- en buitenland in de kiem te smoren. „Niemand heeft het morele recht ons te zeggen dat wij moeten onderhandelen met kindermoordenaars”, zo zei Poetin tijdens een bijeenkomst met buitenlandse analisten en journalisten. „Dit zijn geen vrijheidsstrijders.”

Hij stelt Tsjetsjeense rebellen op een lijn met Osama bin Laden. „En waarom nodigen jullie Bin Laden niet uit in het Witte Huis of in Brussel voor onderhandelingen, om hem te vragen wat hij wil, hieraan toe te geven in ruil voor rust en vrede?” Ook zei hij dat er geen openbaar onderzoek komt naar het verloop van de gijzelingsactie en ontkende hij een verband tussen zijn Tsjetsjenië-beleid en de gijzelingsactie in Beslan.

Verschillende hoge regeringsfunctionarissen verklaarden dinsdag dat er overtuigende bewijzen zijn dat de gijzelingsactie een internationaal karakter heeft met massale betrokkenheid van Arabieren. En vice-procureur-generaal Sergej Fridinski sloot uit dat de terroristen hulp van lagere autoriteiten kregen bij de voorbereidingen.

Maar volgens de krant Vremja Novostej, zich daarbij baserend op bronnen binnen de veiligheidsorganen, was een aantal van de terroristen wegens eerdere terroristische activiteiten veroordeeld tot lange gevangenisstraffen. Justitie was daarom verrast te ontdekken dat ze zich niet meer in de cel bevonden, maar gijzelnemer waren in de school in Beslan. Klaarblijkelijk hadden ze zich met steekpenningen kunnen vrijkopen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer