Dat heeft het Europees Hof van Justitie in Luxemburg dinsdag bepaald. De Raad van State had om die uitspraak gevraagd omdat hij moet oordelen over een hoger beroep van de Waddenvereniging en de Vogelbescherming. Zij vechten de jaarlijkse vergunning voor de kokkelvissers aan. De vissers mogen dit najaar 8 miljoen ton kokkelvlees uit de Waddenzee vissen. De raad kan snel aan de slag met de uitspraak, want het hoger beroep van de natuurorganisaties dient maandag.

De Waddenvereniging en de Vogelbescherming zeggen al jaren dat de mechanische kokkelvisserij schadelijk is voor het gebied. Er blijven te weinig kokkels over voor de eidereenden, is hun stelling. Het Europees Hof geeft daar geen oordeel over, maar steunt de redenering dat de kokkelvisserij moet worden getoetst aan de Habitatrichtlijn.

De Waddenvereniging, die met Vogelbescherming Nederland de zaak had aangezwengeld, is heel blij met de uitspraak. „Als er maar een beetje twijfel bestaat, mogen activiteiten in gebieden die onder de EU-richtlijn vallen, en dus niet alleen kokkelvisserij maar ook gasboringen en de plaatsing van windmolens, niet worden toegestaan”, stelde een woordvoerster.

De natuurorganisaties hebben er „alle vertrouwen” in dat de Tweede Kamer half oktober zal instemmen met het kabinetsbesluit om de mechanische kokkelvisserij per 1 januari volgend jaar te verbieden. De Kamer kan niet om de uitspraak van het hof heen, vindt de Vogelbescherming. De uitspraak slaat volgens een woordvoerder ook op de kokkelvisserij in kustwateren en in de Ooster- en de Westerschelde. Verder kan het vonnis gevolgen hebben voor militaire oefeningen in het Waddengebied, vooral boven het Balgzand (tussen Den Helder en Den Oever). Dit gebied valt onder de bewuste EU-richtlijnen.

Het ministerie van Landbouw wil nog niet reageren op de uitspraak van het Europees Hof. Volgens een woordvoerder van het ministerie studeren de juristen nog op de consequenties van de uitspraak.

De Producentenorganisatie Kokkelvisserij is bepaald niet ondersteboven van de hofuitspraak. De toetsing van de kokkelvisserij op haar ecologische effecten is niks nieuws. „Dat gebeurt al”, aldus een woordvoerder vanmorgen. Volgens hem zal het oordeel van het hof „geen enkele consequentie” hebben voor de kokkelvisserij. Hij kan zich ook niet voortstellen dat de Raad van State nu de vergunningen voor komend najaar zal intrekken. „Dat zou mij zeer verbazen.”

De interpretatie van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) staat diametraal tegenover die van Waddenvereniging en Vogelbescherming. „We zien de uitspraak juist als steun in de rug voor gaswinning”, zegt een woordvoerder. „Want als een activiteit geen schadelijke gevolgen heeft voor de natuurlijke kenmerken van het betrokken gebied mag deze plaatsvinden. En eerdere rapporten laten zien dat gaswinning onder de Waddenzee geen negatieve gevolgen heeft voor de natuur. Daar bestaat wetenschappelijk gezien geen twijfel over”, stelt de NAM.