Kerk & religie

Waarom Kerst in de Russisch-Orthodoxe Kerk in januari valt

Russisch-orthodoxe christenen vieren dinsdag en woensdag Kerst, in tegenstelling tot een groot deel van de wereld. Hoe is dat zo gekomen? Vijf vragen en antwoorden.

Bastiaan van Soest
8 January 2020 15:58Gewijzigd op 16 November 2020 17:54
Een Servische vrouw en haar kind steken kaarsen aan in de kathedraal van Sarajevo tijdens de kerkdienst. Beeld EPA, Fehim Demir
Een Servische vrouw en haar kind steken kaarsen aan in de kathedraal van Sarajevo tijdens de kerkdienst. Beeld EPA, Fehim Demir

Waarom vieren de Russen op een ander moment Kerst?

Dat ligt aan het gebruik van verschillende kalenders. De westerse kerken gebruiken allemaal de gregoriaanse kalender, de Russisch-Orthodoxe Kerk de juliaanse tijdrekening.

Kan de Russische kerk niet overstappen?

Dat ligt gevoelig. De Russische staat voerde in 1917, kort na de Sovjetrevolutie, de gregoriaanse kalender in. De meeste Russische kerken weigerden echter de overstap te maken naar de West-Europese kalender. Met als gevolg dat Rusland Kerst dus nog altijd na het westerse Nieuwjaar viert.

Wat houden de verschillende kalenders in?

De juliaanse kalender heeft oude papieren. De kalender, genoemd naar de Romeinse veldheer Julius Ceasar, werd al in 45 voor Christus ingevoerd. Ondanks de redelijk nauwkeurige berekening duurt een juliaans jaar elf minuten langer dan het jaar in werkelijkheid is.

De gregoriaanse kalender werd in 1582 ingevoerd. Deze kalender, genoemd naar paus Gregorius XIII, is in wezen een correctie op de juliaanse kalender. Het tijdsverschil van elf minuten werd eenmalig gecorrigeerd.

Elf minuten verschil per jaar is toch niet zoveel?

Dat lijkt inderdaad zo. Maar sinds 1582 wordt de kloof tussen beide kalenders ieder jaar een beetje groter. Daar komt nog bij dat de juliaanse kalender per 400 jaar drie schrikkeljaren minder telt. Ondertussen is het verschil opgelopen tot 13 dagen. Vandaar dat het kerstfeest in Rusland op 7 januari plaatsvindt.

Alleen de Russisch-Orthodoxe Kerk gebruikt nog de juliaanse kalender?

Naast de Russisch-Orthodoxe Kerk gebruiken veel oosters-orthodoxe kerken en een deel van de oriëntaals-orthodoxe kerken de juliaanse tijdrekening. Hieronder vallen onder meer de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië en de Koptisch-Orthodoxe Kerk in Egypte. Een uitzondering is de Armeens-Apostolische Kerk. Dit kerkgenootschap stapte in 1924 alsnog over van de juliaanse naar de gregoriaanse kalender, maar viert Kerst wel in januari.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer