Preken achter een zelfgebouwde kansel in Innsbruck
„Kent u Jezus Christus al?” Deze vraag stelt ds. Klaas Rozema (32) vrijwel wekelijks aan voorbijgangers in het centrum van het Oostenrijkse Innsbruck. In 2018 werd hij als missionair predikant uitgezonden naar deze stad.
Het verlangen om Oostenrijkers te bereiken met het Evangelie ontstaat bij Klaas Rozema als hij twaalf jaar is, vertelt hij via Skype vanuit zijn appartement in Innsbruck. „Ik was op vakantie in Oostenrijk en genoot van de prachtige natuur en de rijke cultuur. Het raakte mij dat al die mooie kerken op zondag zo slecht bezocht werden. „Kennen Oostenrijkers God niet?”, vroeg ik mij af.”
Tijdens zijn studie theologie aan de Theologische Universiteit in Kampen komt Oostenrijk opnieuw in beeld. „Ik kwam in de zomer in Oostenrijk een vrouw tegen. Die vroeg mij wat ik studeerde. Toen ik vertelde dat ik predikant wilde worden, wees ze me erop dat er in haar land ook dominees nodig waren. Die uitspraak liet me niet los.”
Om uit te vinden of in het Alpenland echt zijn roeping ligt, vertrekt Rozema na de afronding van zijn bachelorstudie een jaar naar Oostenrijk. Hij werkt er in een supermarkt in het dorp Brixen im Thale en doet vrijwilligerswerk. Hij voelt zich zo goed thuis in het land dat hij zijn eindstage doet bij ds. Reinhard Mayer, predikant van de Evangelisch Reformierte Kirche Westminster Bekenntnisses in Rankweil. De ERKWB is een gereformeerd kerkverband dat zich baseert op de Westminster Confessie.
Niet lang na het afronden van zijn studie ontvangt hij een beroep uit Rankweil. De gemeente zoekt iemand die als missionair predikant in Innsbruck, een stad 200 kilometer verderop, wil dienen. In deze stad woont een gezin dat behoefte heeft aan de gereformeerde prediking. Ds. Mayer gaat er één keer in de maand voor.
De ERKWB wil graag van dit ”Predigtstation” een zelfstandige gemeente maken. Rozema neemt het beroep aan en op zondag 14 oktober 2018 wordt hij bevestigd tot missionair predikant in Innsbruck.
De dag ervoor krijgt hij zijn eerste teleurstelling te verwerken. „Van het betreffende gezin was door allerlei omstandigheden nog maar één lid betrokken bij de gemeente. Deze persoon gaf aan dat zij geen contact meer wilde. Ik begon dus bij nul.”
De beginperiode in Innsbruck stond vooral in het teken van het regelen van praktische zaken, zegt ds. Rozema. „Ik moest op zoek naar woonruimte en wilde mijn spullen laten overkomen uit Nederland. Ik had geen auto, dus het was een heel geregel.”
Waar begin je als missionair predikant in een grote stad als Innsbruck?
„Ik ben begonnen met bidden of ik andere christenen mocht ontmoeten met wie ik zou kunnen bidden en Bijbellezen. Dat gebed heeft God verhoord. Ik heb contacten met christenen uit verschillende kerken. Op de hoek van de straat waar ik woon, zit een vrij behoudende evangelische kerk. De predikant vroeg mij of ik hem af en toe wil helpen. Inmiddels heb ik er twee keer gepreekt. Verder heb ik vrienden die afkomstig zijn uit Freikirchen in en rond Innsbruck, zoals pinkster-, baptisten-, of evangelicale gemeenten. Met hen voel ik me verbonden. Ik deel hun liefde voor Christus en de bereidheid om te dienen in Gods Koninkrijk.”
Als er al zoveel protestantse gemeenten zijn in Innsbruck, waarom zou er dan nog een gemeente bij moeten komen?
„Ik ben hier om vanuit de ERKWB een gemeente te stichten, maar dat is niet mijn enige doel. Mijn grootste verlangen is dat de inwoners van Innsbruck Jezus Christus leren kennen. Of dat nou bij mij is of in een andere gemeente, dat maakt niet uit. De meeste Oostenrijkers kennen Jezus als historisch figuur, maar ze weten niet dat Hij de Zoon van God, de Verlosser is. Ik kom niet om schaapjes te stelen van andere gemeenten, maar voor diegenen die het Evangelie nog nooit hebben gehoord.”
U zou die mensen dan alsnog kunnen verwijzen naar een bestaande gemeente?
„Het grote onderscheid tussen de ERKWB en andere protestantse gemeenten is dat ons kerkverband een uitgesproken gereformeerd profiel heeft. Wij geloven in de kinderdoop en onderschrijven de Westminster Confessie, een Engelse gereformeerde geloofsbelijdenis. Dat neemt niet weg dat ik opensta voor samenwerking met andere kerken en hen help en ondersteun.”
Wat doet u zoal om Oostenrijkers te bereiken met het Evangelie?
„Elke dag begin ik met Bijbellezen en gebed. Dat is echt belangrijk voor mij geworden. Vooral in het evangelisatiewerk ervaar ik sterk mijn afhankelijkheid van God. Ik kan het zaad van het Evangelie slechts strooien, Hij geeft de vrucht.
Toen ik twee weken in Innsbruck was, vroeg iemand van een baptistengemeente mij of ik samen met hem wilde evangeliseren in de stad. Inmiddels doen we dit elke week, soms wel met zeven man. We delen flyers met de Bijbelse boodschap uit en proberen in gesprek te komen met mensen. Ook geven we af en toe een Nieuwe Testament weg. De reacties zijn divers. Sommigen reageren sarcastisch, anderen zijn belangstellend. Ik hoor schrijnende verhalen. Van een dakloze of van iemand die in de prostitutie is beland. Dan doe ik niet veel meer dan luisteren. Soms mag ik bidden met die persoon.”
Hoe kijken Oostenrijkers aan tegen God en de kerk?
„Zo’n 60 procent van de bevolking noemt zich rooms-katholiek en 5 procent protestants. Op papier lijkt dit veel, maar in de praktijk valt het tegen hoe gelovig Oostenrijkers zijn. Slechts 8 procent van de bevolking bezoekt nog regelmatig een kerkdienst. Dat zijn vooral ouderen. Steeds meer mensen zoeken hun heil in allerlei vormen van nieuwe spiritualiteit en occultisme om de geestelijke leegte op te vullen. Als God Zichzelf niet openbaart, staat de deur voor alles open.”
Hoe ziet uw dagelijks leven eruit in Oostenrijk?
„Het grootste gedeelte van mijn tijd gaat op aan het investeren in contacten en het voorbereiden van preken. Ik ga voor in Rankweil en in een evangelische kerk in Innsbruck. Verder bezoek ik op vrijdagavond regelmatig een jongerencentrum in de stad. Dat is opgezet door een diaconaal platform waarin verschillende kerken participeren. We doen gezellige dingen met de jongeren of delen koffie en thee uit aan voorbijgangers.
Verder ben ik bezig met de voorbereiding van de cursus ”Christsein entdecken”. Dat is een soort Alphacursus die ik samen met een vriend deze maand hoop te geven.”
Hoe komt u aan deelnemers voor de cursus?
„Ik nodig mensen uit mijn persoonlijke contacten daarvoor uit, dus mijn buurjongens, mijn verhuurder en vrienden. We hopen op een groep van acht à tien personen. Groter hoeft van mij niet, dat belemmert een persoonlijk gesprek.”
Hoe hebt u de kerstdagen en de jaarwisseling doorgebracht?
„In een magazijn van een sportzaak heb ik de afgelopen twee zondagen een kerkdienst gehouden. Daarvoor had ik mijn persoonlijke contacten en mensen op straat uitgenodigd. Er kwamen de eerste keer acht mensen en een baby op af en de tweede keer ongeveer dertig bezoekers; allemaal Nederlanders. Daar was ik blij mee, maar tegelijkertijd vond ik het jammer dat er geen Oostenrijkers waren. Voor hen zit ik in Innsbruck.”
Hoe hebt u deze diensten ervaren?
„Het is mooi om op deze manier het Evangelie te verkondigen, maar ook zwaar. Ik had mijn preken voorbereid in het Duits, dat kostte veel voorbereiding. Verder komen alle praktische zaken op mij neer. Ik zet stoelen klaar, bouw een kansel van een tafel en een plastic bak van de Ikea, zet een welkomstbord voor de deur, maak een verkooptafeltje met Oostenrijkse souvenirs, regel de koffie voor na de dienst en maak een praatje met de gasten.
Het alleen-zijn vind ik het moeilijkste aan mijn verblijf hier. Ik zou graag in een team werken. Om samen plannen te maken, uit te voeren en ervaringen te delen. Ik kan me voorstellen dat mensen eerder op een groep afkomen dan op een vrijgezelle Nederlander.”
Hoe kijkt u naar de toekomst?
„Ik leef bij de dag en kijk welke deuren er voor mij opengaan. Mijn grootste verlangen is dat er veel Oostenrijkers tot geloof mogen komen en dat ik over tien jaar overbodig ben. In verschillende protestantse gemeenten in de stad zijn juist de leidinggevende personen afkomstig uit het buitenland. Het zou mooi zijn als er Oostenrijkers opstaan die het voortouw nemen.”
Ds. Klaas Rozema
Klaas Rozema wordt op 20 april 1987 geboren in Harkstede, vlakbij Groningen. Na het vmbo op het Gomarus College in Groningen volgt hij de opleiding voor onderwijsassistent en de pabo.
In 2009 gaat hij theologie studeren aan de Theologische Universiteit in Kampen. Zijn afstudeerstage doet hij in de Evangelisch Reformierte Kirche Westminster Bekenntnisses (ERKWB) in het Oostenrijkse Rankweil. Door deze gemeente wordt hij in 2018 beroepen als missionair predikant/gemeentestichter voor Innsbruck. Hij neemt dat beroep aan en op 14 oktober 2018 vindt zijn bevestigingsdienst plaats. Zijn werk wordt ondersteund door de stichting In de Rechte Straat en Stichting Steun Reformatie Oostenrijk.
Ds. Rozema is ongetrouwd.