Waarom Urker predikant van slag raakte tijdens oudejaarspreek
Ondanks wat geknal hier en daar verlopen oudejaarsdiensten in Nederland doorgaans betrekkelijk rustig. Toch kan vuurwerk kerkgangers soms flink parten spelen. En is een predikant „helemaal de kluts kwijt.”
Een minuut lang kon hij geen woord uitbrengen. Zo ontdaan was de Urker predikant ds. J. L. Schreuders tijdens de oudejaarsdienst van 2018. Rond 18.00 uur, een uur na aanvang van de dienst in de hersteld hervormde Moriagemeente, werd de predikant in zijn preek gestoord door „heel zwaar” vuurwerk. „Vlakbij de kerkramen werd veel vuurwerk afgestoken. Het knallen ging maar door.”
De predikant was „helemaal de kluts kwijt” door het zware geknal. „Ik verstijfde en raakte van slag. Die laatste dienst van het jaar herdachten we overledenen, en lazen we, zoals in Urker kerken gebruikelijk, Psalm 90. „Leer ons alzo onze dagen tellen, dat wij een wijs hart bekomen.” Nadat ik een minuut lang geen woord kon uitbrengen, preekte ik verder. Maar de bezieling was eruit. Ik sprak werktuiglijk. Veel eerder dan gebruikelijk ben ik gestopt.”
Na de ervaringen van vorig jaar besloot de kerkenraad van de Moriagemeente dit jaar de oudejaarsdienst te vervroegen. Dat voorbeeld volgen ook enkele andere kerken in het vissersdorp, waar vuurwerkoverlast hoog op de agenda staat. Tal van oudejaarsdiensten beginnen deze dinsdag dus om 16.00 uur. „Dan is het buiten nog licht; hopelijk is het voor jongeren minder aantrekkelijk vuurwerk af te steken.”
De predikant vindt niet dat kerken met het vervroegen van de dienst zwichten voor raddraaiers. „We proberen de overlast te ontwijken, maar geven jongeren uiteraard geen vrijbrief om hun gang te gaan.” In het optuigen van een team gemeenteleden dat tijdens de dienst rond de kerk een oogje in het zeil houdt, ziet ds. Schreuders niets. „Dan onthoud je die mensen een kerkdienst.”
Ook in Nunspeet kunnen ze meepraten over vuurwerkoverlast tijdens de laatste kerkdienst van het jaar. Rond de hervormde Dorpskerk was het in voorbije jaren best rumoerig, vertelt koster Gerben Niebeek. „Als ik ongeveer een uur voor de dienst de grote lampen aandeed, begonnen jonge mensen uit een nabijgelegen kroeg te jennen. Dan staken ze bijvoorbeeld lawinepijlen af. Dat ging door tot de dienst was afgelopen.”
Inmiddels sloot die kroeg de deuren en lijkt de overlast te zijn teruggelopen. Al schuift Niebeek rond de jaarwisseling de gordijnen van de kerk wel dicht. „Als een raam springt door vuurwerk, vangen de gordijnen de splinters op.”
Ds. G. Herwig, verbonden aan de Dorpskerk, hoort tijdens de oudejaarsdienst nog wel eens harde knallen klinken in de stegen rond de kerk in het Veluwse dorp. Toch maakt de predikant daar niet zo’n punt van. „Ik raak niet uit mijn concentratie.”
Band
Rond de vrijgemaakt gereformeerde kerk Het Lichtpunt in Assen zullen tijdens de oudejaarsdienst enkele gemeenteleden surveillancerondjes lopen, vertelt koster Gerard Lubberts. Die bewakers proberen te bereiken dat vuurwerkliefhebbers zich onder de dienst koest houden. „We gaan op een luchtige manier met mensen in gesprek. Het opgeheven vingertje werkt niet.”
De oudejaarsdienst in Het Lichtpunt duurt ongeveer van 19.30 tot 20.30 uur. „Vorige keer liep de dienst uit. Dan houd je die jongens buiten niet rustig en zeggen ze: „Jullie hadden toch gezegd dat de dienst een uurtje zou duren?””
De kunst is om met mensen in de buurt op andere momenten een band op te bouwen, zegt Lubberts. „We willen een open kerk zijn en nodigen jongeren die bijvoorbeeld onder de overkapping van de kerk schuilen voor regen, wel eens uit voor een kop koffie. Sommige jongelui wonen zelfs wel eens een deel van een dienst bij.”
