Helpen: het zit christenen vaak in het bloed. Het RD Magazine met als thema ”Goede doelen” (30-11) getuigt daarvan. Duidelijk is wel dat mensen op verschillende manieren geholpen worden. Non-profitorganisaties bieden microkredieten, onderwijs en trainingen, maar ook vinden er kleding- en hulptransporten plaats. Dit laatste gebeurt met name vaak voor Oost-Europese landen. Zijn echter alle soorten van hulpverlening goed?

Afhankelijk

Ilona woont in Georgië, is getrouwd en heeft vier kinderen. Ze is laag opgeleid, heeft geen identiteitspapieren en geen werk. Ook haar man heeft geen vaste baan; wel kan hij in de zomer op het land werken. Verder hebben ze een koe en een paar kippen. Op deze manier hebben ze wat inkomen, maar het is ontoereikend om rond te komen.

Namens de plaatselijke kerk krijgt Ilona bezoek van Mihai. Ze krijgt een voedselpakket, waar ze erg blij mee is. Nu kan ze weer een aantal maaltijden koken voor haar gezin. De keer daarop brengt Mihai tweedehandskleding mee.

Bij een volgend bezoek treft Mihai een verdrietige Ilona aan. Haar man heeft haar in de steek gelaten en is met onbekende bestemming vertrokken. Tot overmaat van ramp is ook de koe doodgedaan. Nu heeft ze helemaal geen inkomen meer. Werk vinden lukt haar ook niet, omdat ze geen identiteitsbewijs heeft. Ilona voelt zich lamgeslagen door alle tegenslagen in het leven. Mihai blijft Ilona trouw de hele winter bezoeken en steunen met voedselpakketten.

Ondernemersgeest

Vladimir woont in Moldavië en heeft een vrouw en twee kinderen. Zes jaar geleden heeft hij een ongeluk gehad. Sindsdien loopt hij mank. Geld voor een operatie heeft hij niet. Door zijn handicap kan hij geen werk vinden. Wel heeft hij thuis een aantal kippen, waarvan hij de eieren verkoopt. De inkomsten daarvan zijn echter te weinig om zijn gezin te kunnen onderhouden.

Oksana, werkzaam bij onze partnerorganisatie, bezoekt Vladimir en geeft hem een voedselpakket, zodat zijn gezin de komende tijd voldoende te eten heeft. Al pratendeweg merkt Oksana dat er ondernemersgeest in Vladimir schuilt. Zijn handicap zit hem echter danig in de weg. Bij een volgend bezoek krijgt hij geld van Oksana om de operatie te laten uitvoeren. Vladimir is dolblij en de operatie slaagt.

Omdat er veel werkloosheid is in Moldavië, vindt Vladimir niet direct een baan. Wel heeft hij ideeën om het aantal kippen uit te breiden en een klein bedrijfje te starten. Het spijt hem bijzonder dat hij geen geld heeft om deze investering te doen.

Maar Oksana weet raad. Ze biedt Vladimir een microkrediet aan waarmee hij zijn eigen bedrijfje kan starten. Hij gaat kippen fokken en verkoopt de eieren en het vlees aan de lokale winkeliers. Hij maakt een mooie winst, waarmee hij de lening kan aflossen. Daarnaast blijft er voldoende over om ook voor zijn gezin te zorgen.

Menselijke waardigheid

De omstandigheden van Ilona en Vladimir zijn behoorlijk verschillend. Beiden worden ook op een verschillende manier geholpen. Ilona heeft materiële hulp gekregen. Kenmerk van deze hulp is dat ze van korte duur is en de nood tijdelijk lenigt. Vandaag is Ilona geholpen, maar morgen zit ze nog in dezelfde misère. Dat betekent dat de hulp nodig blijft. Ze blijft afhankelijk en het maakt haar verdrietig dat ze niet zelf voor haar kinderen kan zorgen.

Vladimir kreeg hulp om zichzelf te kunnen ontwikkelen. Deze vorm heeft effect op de lánge termijn en helpt mensen om daadwerkelijk uit de armoede te komen en zelfredzamer te worden.

Soms gaan beide vormen van hulp samen op, zoals bij Vladimir: hij kreeg materiële hulp in de vorm van een voedselpakket én hulp voor de langere termijn. Materiële hulp kan zonder meer belangrijk zijn, maar moet altijd hand in hand gaan met ondersteuning die ervoor zorgt dat mensen weer op eigen benen leren staan.

Goede hulp houdt de menselijke waardigheid in stand en versterkt de zelfredzaamheid. Ze gaat niet aan acute nood voorbij, maar helpt ook met het oog op morgen.

De auteur is senior medewerker communicatie en fondsenwerving bij Kom over en help.