Van Uffelen: Pizzeria in synagoge is respectloos
De gemeente Geertruidenberg maakt de vestiging van een pizzeria mogelijk in een voormalige synagoge, een pand met een beladen historie. Stichting Stolpersteine toont zich bij monde van voorzitter Johan van Uffelen strijdbaar: „Ik vind dit niet kies.”
Van Uffelen is zich bewust van zijn positie als voorzitter van de Stolpersteinestichting: „Misschien pak ik het als voorzitter wat te gevoelig op en zet ik het wat te zwaar aan. Maar een pizzeria vind ik ronduit respectloos.”
Waarom respectloos? Kerken krijgen toch ook weleens een andere bestemming?
„Ik weet het, het is een gevoelskwestie. Door teruglopende ledenaantallen krijgen kerken inderdaad geregeld een andere bestemming. Maar dan is er altijd een stichting of commissie die toeziet of het gebouw respectvol wordt gebruikt, passend bij de oorspronkelijke functie en betekenis. En juist dát kan bij deze synagoge nooit meer. De joden die hier kwamen hebben hier geen stem. Ze zijn allen omgebracht. Vermoord. Vernietigd. Juist om hen te gedenken hebben we enkele jaren geleden voor hun voormalige woningen Stolpersteine laten leggen. De geschiedenis van dit gebouw vraagt ons daarom om extra zorgvuldig met de bestemming om te springen.”
Is wat u betreft elke bestemming taboe?
„Ik kan niet zeggen dat ik elk commercieel gebruik laakbaar vind. Het gebouw moet immers behouden blijven. In het bestemmingsplan waren ”wonen, dienstverlening en detailhandel” al toegestaan. Het is een illusie dat je een galerie op elke plek rendabel kunt maken. Maar wat mij betreft had het gemeentebestuur van Geertruidenberg wel beter kunnen nadenken of deze horecabestemming past bij dit beladen pand. Dat vraagt om extra zorgvuldigheid bij de besluitvorming.”
Maar de wijzinging van dat plan was toch openbaar?
„De gemeente heeft de wijziging van het bestemmingsplan aangekondigd onder de noemer ”Wijziging gebruik monumentaal pand”. Er werd nergens aangegeven dat het om de historische synagoge zou gaan. Dat had best wat transparanter gekund. Ik zou zeggen: Gemeente, ga een discussie over iets wat zo gevoelig ligt als deze synagoge altijd open aan.”
Hoe hard wilt u het spelen?
„Ik keer me niet rabiaat tegen het plan. De gemeente heeft juridisch alle rechten om af te wijken van bestemmingsplan. Wel tekent Stichting Stolpersteine protest aan bij de bezwarencommissie van de gemeente. Het college moet een besluit nemen over onze kritiek. Ik hoop dat het inziet dat je dit soort beslissingen niet zomaar ambtelijk kunt afdoen. Wij hebben in ieder geval onze stem laten horen, ons zegje vanuit historisch en moreel besef gedaan.”
In de schijnwerpers: rubriek voor opmerkelijk regionaal nieuws